3-րդ նստաշրջանի արձանագրությունը

Քաղվածք № 1

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) առաջին գումարման երրորդ նստաշրջանի արձանագրությունից

27ը դեկտեմբերի, 2015 թ., Երեւան

Նիստի սկիզբը ժամը 14:00-ին, ավարտը՝ 16:00-ին:

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի պատգամավորների գրանցում 13:30-ից 14:00:

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) պատգամավորների գրանցում (այսուհետ տեքստում՝ Արեւմտյան Հայաստանի Խորհրդարան):
Ընտրված 64 պատգամավորներից գրանցվել են 54 պատգամավոր, 20-ը դահլիճում եւ 34-ը ինտերնետ կապով, որը կազմում է 95 տոկոս:
Քվորումը ապահովված է:

 

Հնչում է Հայաստանի Հանրապետության օրհներգը:

Բարձրացվում է Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության պետական ​​դրոշը:

 

Հարգանքի տուրք Սինայի, Փարիզի, Բեյրութի, Մալիի ահաբեկչություների զոհերի եւ ռուսական ռազմական օդանավի օդաչուների հիշատակին, որոնք Սիրիայում պայքարում էին ահաբեկչության դեմ:

 

Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Արմենակ Աբրահամյանի ողջույնի խոսքը:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Խորհրդարանի 1-ին գումարման 3-րդ նստաշրջանի օրակարգի մասին:

Որոշեցին` հաստատել Արեւմտյան Հայաստանի Խորհրդարանի 1-ին գումարման 3-րդ նստաշրջանի օրակարգը:

 

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ նստաշրջանի հաշվիչ հանձնաժողովի ընտրության մասին:

Որոշեցին՝ ընտրեցին նստաշրջանի հաշվիչ հանձնաժողով հետեւյալ կազմով՝ նախագահ`Տիգրան Հարությունյան, տեղակալներ՝ Սաիդա Օհանյան, Անուշավան Շահնազարյան:

 

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0,

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Լրացուցիչ ընտրությունների միջոցով Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի թափուր պատգամավորական տեղերում նոր պատգամավորների մանդատների եւ լիազորությունների հաստատում:

Որոշեցին`

Համաձայն «Արեւմտյան Հայաստանի պետական կառուցվածքի, Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի պատգամավորների կարգավիճակի եւ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի կանոնակարգի մասին» Օրենքի՝ 14 Հոդվածի.

ա) Դադարեցնել հետեւյալ պատգամավորների լիազորությունները՝ Ալեքսանյան Սաթենիկ, Ալեքսանյան Դավիթ, Տոզլիյան Կարինե, Ջուլհակյան Տաթեւ, Հովհաննիսյան Հարություն, Հովհաննիսյան Զավեն, ֆոն Բագրատունի Ռոլանդ Ջոզեֆ:

բ) Լրացուցիչ ընտրությունների միջոցով Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի թափուր պատգամավորական տեղերում նոր պատգամավորների մանդատների եւ լիազորությունների հաստատում. Սանանյան Վարդան, Գրիգորյան Էռնեստ, Խոսրոեվ Ռազմիկ, Խամոյան Ռադիկ, Փոլատով Էդուարդ, Արամյան Հրայր, Մուրադյան Վալերա, Խինոյեվ Դավիթ:

Արեւմտյան Հայաստանի Խորհրդարանի հին կազմի 57 պատգամավորներից քվեարկությանը մասնակցեցին 54-ը:

 

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի Նախագահ Արմեն Տեր-Սարգսյանի զեկույցը 2015 թ. կատարված աշխատանքների մասին:

Որոշեցին՝ Հաստատել Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի Նախագահ Արմեն Տեր-Սարգսյանի զեկույցը 2015 թ. կատարված աշխատանքների մասին:

 

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ 2-րդ նստաշրջանից հետո ընդունված Օրենքների հաստատում:

Որոշեցին՝ Հաստատել 2-րդ նստաշրջանից հետո ընդունված Օրենքները:

 

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Առաջին ընթերցմամբ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության նախագծի հաստատում:

Ելույթի համար խոսքը տրվում է ԱՀՀ Նախագահ Արմենակ Աբրահամյանին:

Որոշեցին՝ հաստատել. առաջին ընթերցմամբ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության նախագիծը:

 

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի Մշտական հանձնաժողովների հաշվետվությունը կատարած աշխատանքների վերաբերյալ եւ ապագա ծրագրերի հաստատումը:
  2. Որոշեցին՝ հաստատել Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի Մշտական հանձնաժողովների հաշվետվությունը կատարած աշխատանքների վերաբերյալ եւ ապագա ծրագրերը:

 

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

Ընդմիջում՝ 16:00-16:30:

Երկրորդ նիստ, 16:30-ից 18:30

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Արմենակ Աբրահամյանի զեկույցը՝ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության ռազմավարությունը եւ քաղաքականությունը Արեւմտյան Հայաստանի եւ Մերձավոր Արեւելքի հայության իրավունքների պաշտպանության եւ անվտանգության վերաբերյալ:

Որոշեցին՝ հաստատել Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Արմենակ Աբրահամյանի զեկույցը՝ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության ռազմավարությունը եւ քաղաքականությունը Արեւմտյան Հայաստանի եւ Մերձավոր Արեւելքի հայության իրավունքների պաշտպանության եւ անվտանգության վերաբերյալ:

 

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության Վարչապետ Տիգրան Փաշաբեզյանի հաշվետվությունը 2015 թ. կատարած աշխատանքների վերաբերյալ եւ ապագա ծրագրերի հաստատումը:

Որոշեցին՝ հաստատել Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության Վարչապետ Տիգրան Փաշաբեզյանի հաշվետվությունը 2015 թ. կատարած աշխատանքների վերաբերյալ եւ ապագա ծրագրերը:

 

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության Ներքին գործերի նախարար Մարտիրոս Շահբազյանի, Կրթության նախարար Վրեժ Քոսայանի, Ֆինանսների ու զարգացման նախարար Հրաչ Փիլիոսյանի, ԱՄՆ-ում ԱՀՀ հյւոպատոս Գարո Արմենյանի ելույթները:

Որոշեցին՝ ընդունել ի գիտություն Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության Ներքին գործերի նախարար Մարտիրոս Շահբազյանի, Կրթության նախարար Վրեժ Քոսայանի, Ֆինանսների ու զարգացման նախարար Հրաչ Փիլիոսյանի, ԱՄՆ-ում ԱՀՀ հյւոպատոս Գարո Արմենյանի ելույթները:

 

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի ուղերձի ընդունումը՝ մերձավորարեւելյան նոր իրադարձությունների եւ իրողությունների համատեքստում:

Որոշեցին՝ ընդունել Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի ուղերձը՝ մերձավորարեւելյան նոր իրադարձությունների եւ իրողությունների համատեքստում:

 

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

Նստաշրջանը ավարտեց աշխատանքները:

 

Արմեն  ՏերՍարգսյան`

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) Նախագահ

 

Դիանա Գրիգորյան`

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի Քարտուղար

 

27.12.2015 թ.

Երեւան

3-րդ նստաշրջանի արձանագրությունը

Քաղվածք № 1

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի)

առաջին գումարման երրորդ նստաշրջանի արձանագրությունից

27ը դեկտեմբերի, 2015 թ., Երեւան

Նիստի սկիզբը ժամը 14:00-ին, ավարտը՝ 16:00-ին:

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի պատգամավորների գրանցում 13:30-ից 14:00:

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) պատգամավորների գրանցում (այսուհետ տեքստում՝ Արեւմտյան Հայաստանի Խորհրդարան):

Ընտրված 64 պատգամավորներից գրանցվել են 54 պատգամավոր, 20-ը դահլիճում եւ 34-ը ինտերնետ կապով, որը կազմում է 95 տոկոս:

Քվորումը ապահովված է:

Հնչում է Հայաստանի Հանրապետության օրհներգը:

Բարձրացվում է Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության պետական ​​դրոշը:

 

Հարգանքի տուրք Սինայի, Փարիզի, Բեյրութի, Մալիի ահաբեկչություների զոհերի եւ ռուսական ռազմական օդանավի օդաչուների հիշատակին, որոնք Սիրիայում պայքարում էին ահաբեկչության դեմ:

Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Արմենակ Աբրահամյանի ողջույնի խոսքը:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Խորհրդարանի 1-ին գումարման 3-րդ նստաշրջանի օրակարգի մասին:

Որոշեցին` հաստատել Արեւմտյան Հայաստանի Խորհրդարանի 1-ին գումարման 3-րդ նստաշրջանի օրակարգը:

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ նստաշրջանի հաշվիչ հանձնաժողովի ընտրության մասին:

Որոշեցին՝ ընտրեցին նստաշրջանի հաշվիչ հանձնաժողով հետեւյալ կազմով՝ նախագահ`Տիգրան Հարությունյան, տեղակալներ՝ Սաիդա Օհանյան, Անուշավան Շահնազարյան:

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0,

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Լրացուցիչ ընտրությունների միջոցով Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի թափուր պատգամավորական տեղերում նոր պատգամավորների մանդատների եւ լիազորությունների հաստատում:

Որոշեցին`

Համաձայն «Արեւմտյան Հայաստանի պետական կառուցվածքի, Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի պատգամավորների կարգավիճակի եւ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի կանոնակարգի մասին» Օրենքի՝ 14 Հոդվածի.

ա) Դադարեցնել հետեւյալ պատգամավորների լիազորությունները՝ Ալեքսանյան Սաթենիկ, Ալեքսանյան Դավիթ, Տոզլիյան Կարինե, Ջուլհակյան Տաթեւ, Հովհաննիսյան Զավեն, ֆոն Բագրատունի Ռոլանդ Ջոզեֆ:

բ) Լրացուցիչ ընտրությունների միջոցով Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի թափուր պատգամավորական տեղերում նոր պատգամավորների մանդատների եւ լիազորությունների հաստատում. Սանանյան Վարդան, Գրիգորյան Էռնեստ, Խոսրոեվ Ռազմիկ, Խամոյան Ռադիկ, Փոլատով Էդուարդ, Արամյան Հրայր, Մուրադյան Վալերա, Խինոյեվ Դավիթ:

Արեւմտյան Հայաստանի Խորհրդարանի հին կազմի 57 պատգամավորներից քվեարկությանը մասնակցեցին 54-ը:

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի Նախագահ Արմեն Տեր-Սարգսյանի զեկույցը 2015 թ. կատարված աշխատանքների մասին:

Որոշեցին՝ Հաստատել Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի Նախագահ Արմեն Տեր-Սարգսյանի զեկույցը 2015 թ. կատարված աշխատանքների մասին:

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ 2-րդ նստաշրջանից հետո ընդունված Օրենքների հաստատում:

Որոշեցին՝ Հաստատել 2-րդ նստաշրջանից հետո ընդունված Օրենքները:

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Առաջին ընթերցմամբ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության նախագծի հաստատում:

Ելույթի համար խոսքը տրվում է ԱՀՀ Նախագահ Արմենակ Աբրահամյանին:

Որոշեցին՝ հաստատել. առաջին ընթերցմամբ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության նախագիծը:

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի Մշտական հանձնաժողովների հաշվետվությունը կատարած աշխատանքների վերաբերյալ եւ ապագա ծրագրերի հաստատումը:
  2. Որոշեցին՝ հաստատել Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի Մշտական հանձնաժողովների հաշվետվությունը կատարած աշխատանքների վերաբերյալ եւ ապագա ծրագրերը:

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

Ընդմիջում՝ 16:00-16:30:

Երկրորդ նիստ, 16:30-ից 18:30

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Արմենակ Աբրահամյանի զեկույցը՝ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության ռազմավարությունը եւ քաղաքականությունը Արեւմտյան Հայաստանի եւ Մերձավոր Արեւելքի հայության իրավունքների պաշտպանության եւ անվտանգության վերաբերյալ:

Որոշեցին՝ հաստատել Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Արմենակ Աբրահամյանի զեկույցը՝ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության ռազմավարությունը եւ քաղաքականությունը Արեւմտյան Հայաստանի եւ Մերձավոր Արեւելքի հայության իրավունքների պաշտպանության եւ անվտանգության վերաբերյալ:

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության Վարչապետ Տիգրան Փաշաբեզյանի հաշվետվությունը 2015 թ. կատարած աշխատանքների վերաբերյալ եւ ապագա ծրագրերի հաստատումը:

Որոշեցին՝ հաստատել Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության Վարչապետ Տիգրան Փաշաբեզյանի հաշվետվությունը 2015 թ. կատարած աշխատանքների վերաբերյալ եւ ապագա ծրագրերը:

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության Ներքին գործերի նախարար Մարտիրոս Շահբազյանի, Կրթության նախարար Վրեժ Քոսայանի, Ֆինանսների ու զարգացման նախարար Հրաչ Փիլիոսյանի, ԱՄՆ-ում ԱՀՀ հյւոպատոս Գարո Արմենյանի ելույթները:

Որոշեցին՝ ընդունել ի գիտություն Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության Ներքին գործերի նախարար Մարտիրոս Շահբազյանի, Կրթության նախարար Վրեժ Քոսայանի, Ֆինանսների ու զարգացման նախարար Հրաչ Փիլիոսյանի, ԱՄՆ-ում ԱՀՀ հյւոպատոս Գարո Արմենյանի ելույթները:

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

  1. Լսեցին՝ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի ուղերձի ընդունումը՝ մերձավորարեւելյան նոր իրադարձությունների եւ իրողությունների համատեքստում:

Որոշեցին՝ ընդունել Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի ուղերձը՝ մերձավորարեւելյան նոր իրադարձությունների եւ իրողությունների համատեքստում:

Քվեարկության արդյունքները.

Կողմ – 54, դեմ – 0, ձեռնպահ – 0:

Որոշումն ընդունված է միաձայն:

 

Նստաշրջանը ավարտեց աշխատանքները:

 

Արմեն  ՏերՍարգսյան`

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) Նախագահ

 

Դիանա Գրիգորյան`

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի Քարտուղար

27.12.2015 թ.

Երեւան

Խորհրդարանի Նախագահ Ա. Տեր-Սարգսյանի զեկույցը 3-րդ նստաշրջանում

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի (Խորհրդարանի) Նախագահ

Արմեն ՏերՍարգսյանի զեկույցը Խորհրդարանի 3-րդ նստաշրջանում

 

Հարգելի գործընկերներ.

Հիշեցնենք, որ 2014 թ. հունվարի 18-21-ը Փարիզում տեղի ունեցավ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) 1-ին գումարման 1-ին նստաշրջանը, որը հաստատեց ընտրված 64 պատգամավորների լիազորությունները, ընտրեց Խորհրդարանի նախագահ, հաստատեց Մշտական հանձնաժողովների ղեկավարներին եւ ծրագրերը:

Այսպիսով այն գործընթացը, որն սկսվել էր 2004 թ. ամբողջացվեց 2014-ին Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության (Հայաստան) պետական կառույցների ձեւավորմամբ:

Այդ թվում, մինչեւ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության պետական կառույցների հաստատումը Բնօրրան Հայրենիքում, Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովը (Խորհրդարանը) ընտրեց Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության նախագահ: Այդ պատվին արժանացավ Արմենակ Աբրահամյանը, ում առաջարկով Խորհրդարանը հաստատեց Արեւմտյան Հայաստանի Վտարանդի Կառավարության վարչապետ Տիգրան Փաշաբեզյանին: Հետագայում, համաձայն Արեւմտյան Հայաստանի պետական կառուցվածքի մասին օրենքի, վարչապետի առաջարկությամբ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության նախագահի հրամանագրով հաստատվեց կառավարության կազմը` նշանակվեցին նախարարներ:

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) 2-րդ նստաշրջանը տեղի ունեցավ Երեւանում՝ 2014 թ. հոկտեմբերի 17-20-ը, որտեղ ընդունվեցին Արեւմտյան Հայաստանի համար առաջնային նշանակություն ունեցող օրենքներ, քննարկվեցին եւ հաստատվեցին հայությանը վերաբերվող միջազգային նշանակության ռազմավարական ծրագրեր եւ ուղղություններ:

 

2-րդ նստաշրջանից հետո ընկած ժամանակահատվածում Խորհրդարանը շարունակել է իր արդյունավետ աշխատանքը:

Մասնավորապես պատգամավորների քննությանն են ներկայացվել հետեւյալ օրենքների նախագծերը՝

-Օրենք Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Մշակույթի մասին,

-Օրենք Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Զինանշանի մասին,

-Օրենք Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Լեզվի մասին:

Հաշվի են առնվել պատգամավորների կողմից արված բոլոր դիտողություններն ու լրացումները, որից հետո օրենքները ընդունվել են:

 Այժմ դրանք առաջարկում ենք հաստատել նստաշրջանի կողմից:

 

Համաձայն Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի 10 ոգոստոս 2014 թ. հրամանագրի ստեղծվել է Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության նախագծի մշակման հանձնաժողով եւ այս ուղղությամբ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի ղեկավարությամբ իրականացվել է մեծ ծավալի աշխատանք:

Այսօր առաջին ընթերցմամբ նստաշրջանի հաստատմանն է ներկայացվում Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության հիմնական դրույթներն ու նախագիծը:

Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության նախագծի հարցով ավելի ընդարձակ զեկույցով հանդես կգա Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Արմենակ Աբրահամյանը:

 3.

 2015 թ. միջազգային կապերի հաստատման, համաժողովների մասնակցության, կազմակերպման ու անցկացման ուղղությամբ իրականացվել են զգալի արդյունավետ աշխատանքներ:

Նշենք դրանք.

 2015 թ. հունվարին Սիրիայի հարցով Ժնեւ 2-ի «Մոսկովյան հարթակում», որտեղ մասնակցում էին՝ մի կողմից Սիրիայի կառավարության, մյուս կողմից՝ «Փափուկ ընդդիմության» պատվիրակները, ակտիվ մասնակցություն ունեցավ մեր ներկայացուցիչը Սիրիայից: Այս հարթակում նա առաջին անգամ բարձրացրեց Սիրիայի ճգնաժամի կարգավորման հարցում Սիրիայի քրիստոնյաների՝ հայերի ու ասորիների, ինչպես նաեւ այլ բնիկ ժողովուրդների դերն ու նշանակությունը:

Մոսկովյան հարթակի աշխատանքների արդյունքների մասին քննարկում տեղի ունեցավ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի պատգամավորների հետ, ինչպես նաեւ Մամլո ասուլիս ռուսաստանյան առաջատար լրատվամիջոցների, վերլուծական կենտրոնների ներկայացուցիչների մասնակցությամբ, որտեղ կրկին ներկայացվեցին Սիրիայի ճգնաժամի քաղաքական կարգավորման հարցում վերոնշյալ բնիկ ժողովուրդների ներկայացուցիչների ներգրավման կարեւորությունն ու նշանակությունը, ինչը բարձր գնահատվեց եւ ընդունվեց փորձագետների ու վերլուծաբանների կողմից:

2015 թ. մարտ-ապրիլ ամիսներին Խորհրդարանի պատգամավորները մասնակցեցին Ֆրանսիայում՝ Փարիզում եւ Մարսելում, Շվեյցարիայում՝ Ժնեւում եւ Լոզանում կազմակերպված եւ Հայերի ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցին, Հայկական հարցի կարգավորմանը, Արեւմտյան Հայաստանի նկատմամբ իրավունքների պաշտպանության խնդիրներին նվիրված միջազգային համաժողովներին: Վերոնշյալ թեմայով Եվրոպայում համաժողավների շարքը շարունակվեց մինչեւ 2015 թ. դեկտեմբեր ամիսը, որոնց ակտիվ մասնակցեցին Խորհրդարանի պատգամավորները:

 2015 թ. ընթացքում՝ մարտ ամսից սկսած, Խորհրդարանի պատգամավորները մասնակցեցին եւ ելույթներով հանդես եկան ՄԱԿ-ի Բնիկ ժողովուրդների հանձնաժողովի եւ Ինտելեկտուալ սեփականության իրավունքների հարցերով նստաշրջաններին:

2015 թ. ապրիլի 23-30-ը Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության պետական կառույցների ներկայացուցիչները՝ պատգամավորներ եւ նախարար, նախագահ Արմենակ Աբրահամյանի գլխավորությամբ՝ Հայերի ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցի կապակցությամբ այցելեցին Հայրենի Բնօրրան, մասնավորապես, Ախթամար կղզի՝ Սրբ Խաչ եկեղեցում մասնակցելով հոգեհանգստի արարողությանը, Վան, Մուշ, Բիթլիս, Սասուն, Տիգրանակերտ, Մարտին քաղաքներ, Սիրիային սահմանամերձ գոտի եւ այլ հայաբնակ տարածքներ: Տեղի ունեցան բազմաթիվ հանդիպումներ հայրենակիցների հետ:

Նշված բոլոր միջոցառումներն ու ծրագրերը կազմակերպվել են ԱՀՀ նախագահի նախաձեռնությամբ եւ իրականացվել ԱՀՀ պետական համակարգի բոլոր ճյուղերի՝ նախագահի ինստիտուտի, խորհրդարանի, կառավարության եւ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Խորհրդի համատեղ ուժերով: Սա կրկին հաստատում է, որ նշված բոլոր կառույցները Արեւմտյան Հայաստանի հայերի իրավունքների պաշտպանության հարցերում գործում են համատեղ եւ միասնաբար:

Համահայկական 6-րդ խաղերին մասնակցության հարցով նշենք, որ դրանց առաջին անգամ մասնակցեցին շուրջ 850 պատվիրակներ Արեւմտյան Հայաստանից, որտեղ խաղերի բացման արարողության ժամանակ բացվեց Արեւմտյան Հայաստանի դրոշը, որը կրում էր Խորհրդարանի ամենաերիտասարդ պատգամավորը: Արեւմտյան Հայաստանի դրոշը ներկա էր խաղերի ամբողջ ընթացքում, ինչպես նաեւ փակման արարողության ժամանակ: Հատկանշական է, որ դրանից մեկ ամիս առաջ Ֆրանսիայի Կան քաղաքում Հայկական մշակույթի օրերի անցկացման արարողությանը ՀՀ նախագահի մասնակցության ժամանակ ԱՀՀ դրոշը կրում էր Խորհրդարանի ամենատարեց պատգամավորը:

Կարեւորում ենք նաեւ Խորհրդարանի պատգամավորների կատարած աշխատանքը Համշենահայերի 1-ին միջազգային համաժողով նախապատրաստելու հարցով, որին մասնակցեցին Ընտանիքի, կանանց եւ առողջության, Մշակույթի, Մամուլի եւ լրատվության, Երիտասարդության եւ սպորտի մշտական հանձնաժողովների պատասխանատուները եւ անդամները՝ «Համշենուհի» համշենահայ կանանց միջազգային կազմակերպության նախագահ՝ պատգամավոր Սաիդա Օհանյանի գլխավորությամբ:

Համաժողովը հնարավորություն է ստեղծում մշակութային, կրթական, դիվանագիտական, միջխորհրդարանական կապերի հաստատման եւ ամրապնդման համար Արեւմտյան Հայաստանի եւ Ռուսաստանի, ՀՀ-ի, Աբխազիայի, Եվրոպայի պատվիրակների միջեւ: Նախատեսված է անցկացնել 2016 թ. գարնանը:

2015 թ. դեկտեմբերին 17-20-ը Արեւմտյան Հայաստանի պետական կառույցների պատվիրակությունը՝ նախագահ, վարչապետ եւ պատգամավորներ, այցելեցին Արցախ աշխարհ, որտեղ տեղի ունեցան հանդիպումներ Արցախի Հանրապետության պետական, հասարակական, քաղաքական ոլորտների պատասխանատուների հետ:

Դեկտեմբերի 18-ին Ստեփանակերտի Երիտասարդության պալատում տեղի ունեցավ միջոցառում նվիրված «Խնուս» մշակութային հիմնադրամի 10-ամյակին (տնօրեն՝ պատգամավոր Սամվել Մհերյան) եւ Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Խորհրդի 11-րդ տարեդարձին: Միջոցառմանը ելույթ ունեցան Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Արմենակ Աբրահամյանը եւ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Տիգրան Փաշաբեզյանը: Ցուցադրվեց «Տունդարձի ճամփան» ֆիլմը, որը մեծ ուշադրությամբ դիտեց տեղի հանդիսատեսը:

4.

Խորհրդարանը նախկինում միշտ էլ արագ արձագանքել է տարածաշրջանային ռազմա-քաղաքական այն զարգացումներին, որոնք վերաբերել են Արեւմտյան Հայաստանի հայերի իրավունքների պաշտպանության հարցերին:

Այսօր Մերձավոր Արեւելքում նոր իրավիճակ է, ինչը կանխատեսելով դեռեւս 2015 թ. ապրիլի 25-ին Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովը հատուկ ուղերձով դիմել է ՄԱԿ-ի անդամ երկրների խորհրդարաններին՝

նշելով, որ

Հայերի ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցի միջոցառումների ավարտով իրականում սկսվում է հայության իրավունքների պաշտպանության նոր վճռական փուլը,

առաջարկելով, ՄԱԿ-ի հովանու ներքո, իրավական-քաղաքական գործընթաց սկսել ապահովելու համար 1918-1920 թթ. կայացված որոշումների իրականացումը, պաշտպանելու եւ հաստատելու համար Արեւմտյան Հայաստանի հայերի ու քաղաքացիների եւ Արեւմտյան Հայաստանի բնիկների ազատ ապրելու, զարգանալու եւ ապագա ունենալու իրավունքը Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության հովանու ներքո՝ Բնօրրան Հայրենիքում:

Հաշվի առնելով ներկայի տարածաշրջանային ռազմա-քաղաքական իրողությունները կարեւոր ենք համարում Խորհրդարանի նախագահության եւ պատգամավորական կազմի աշխատանքների ակտիվացումը՝ ի նպաստ Արեւմտյան Հայաստանի հայերի իրավունքների պաշտպանության ու հաստատման: Ինչպես նաեւ միջխորհրդարանական կապերի հաստատման եւ ամրապնդման աշխատանքները, նկատի ունենալով՝ Սիրիայի ճգնաժամը քաղաքական միջոցներով կարգավորելու, ինչպես նաեւ ժողովրդական դիվանագիտության ու պաշտպանության լծակները գործարկելու խնդիրները, տարածաշրջանում խաղաղության ու համագործակցության տարածքներ ստեղծելու նպատակով:

 

Արմեն Տեր-Սարգսյան

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) Նախագահ

27.12.2015 թ.

ԱՀՀ Վարչապետ Տ. Փաշաբեզյանի զեկույցը 3-րդ նստաշրջանում

Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության

Վարչապետ Տիգրան Փաշաբեզյանի ելույթը

Խորհրդարանի 3-րդ նստաշրջանում

 

2015 թվականը բոլոր իմաստներով հագեցած տարի էր Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության պետական կառույցների գործունեության համար:

Բավական է ասել, որ տարին սկսվեց Ֆրանսիայում ու Շվեյցարիայում իրականացված եւ Արեւմտյան Հայաստանին նվիրված Միջազգային համաժողովներով, ՄԱԿ-ի Բնիկ ժողովուրդների փորձագիտական մեխանիզմի նստաշրջանին մասնակցությամբ ու ելույթով, Արեւմտյան Հայաստան այցելություններով ու հանդիպումներով, Համահայկական 6-րդ խաղերին մասնակցությամբ եւ ամփոփվեց Արցախ աշխարհում տեղի ունեցած կարեւոր նշանակության հանդիպումներով ու միջոցառումով:

Քանի որ այս ամենի վերաբերյալ առավել մանրամասն իրենց ելույթներում արդեն խոսել են Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Արմենակ Աբրահամյանը, Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի Նախագահ Արմեն Տեր-Սարգսյանը, ինչպես նաեւ նստաշրջանում ելույթ ունեցած պատգամավորները, ապա մենք անդրադառնանք մի քանի կարեւոր այլ թեմաների:

1.

2015 թ. մեզ համար կարեւոր էր այն իմաստով, որ ԱՀՀ պետական կառույցները լիովին բացահայտեցին համագործակցության հնարավորությունները եւ հաստատեցին իրենց կենսունակությունը, ամրությունը, իրավաչափության ուժականությունը, ռազմավարական ծրագրային հենքի ճշմարտացիությունը եւ դրան հետեւելու արդարացիությունը…

Գաղտնիք չէ, որ 2011-2015 թթ. ԱՀՀ պետական կառույցների պատասխանատուների համար ծանրաբեռնված տարիներ էին Արեւմտյան Հայաստանի հայերի իրավունքների իրավական – քաղաքական հիմքերը մշակելու, ձեւավորելու ու ամփոփելու, ինչպես նաեւ վերջնական տեսքի բերելու իմաստով:

Այդ աշխատանքը առաջին անգամ 2014 թ. հոկտեմբերին հրատարակվեց, որպես «Արեւմտյան Հայաստանի հայերի եւ Արեւմտյան Հայաստանի իրավունքների պաշտպանության իրավական–քաղաքական միասնական փաթեթ» ժողովածու:

Կարծում ենք, որ այս աշխատանքը մեր ամենակարեւոր ձեռքբերումներից մեկն է եւ, անշուշտ, արժեր որ դրա համար այդքան ջանք, ներուժ ու ժամանակ տրամադրվեր:

Եվ քանի որ ժողովածուն իրականում կենսագործունեության մեծ ներուժ ունի, ուստի զարմանալի չէ, որ անհրաժեշտություն առաջացավ այն կրկին խմբագրելու, լրացումներ կատարելու ու վերստին հրատարակելու՝ հայերեն, ռուսերեն, ֆրանսերեն եւ անգլերեն լեզուներով: Այսօր ձեր սեղանին են դրանց հայերեն եւ ռուսերեն օրինակները, 2016 թ. սկզբին կհրատարակվեն ֆրանսերեն եւ անգլերեն օրինակները: Այսինքն՝ այն լեզուներով, որոնք միջպետական եւ միջխորհրդարանական կապերի հաստատման ու ամրապնդման իմաստով չափազանց կարեւոր են մեր աշխատանքների համար:

Հետագայում ժողովածուն հրատարակվելու է այլ լեզուներով եւ շարունակելու է ծառայել, որպես Արեւմտյան Հայաստանի հայերի իրավունքների պաշտպանության ու հաստատման ազգային – պետական ծրագիր, ուղենիշ, դասագիրք:

 

Մյուս կարեւոր ձեռքբերումը ԱՀՀ Սահմանադրության նախագծի պատրաստումն է եւ առաջին ընթերցմամբ դրա ընդունումը 3-րդ նստաշրջանի կողմից:

Արեւմտյան Հայաստանի հայերի իրավունքների պաշտպանության իրավական քաղաքական այս գործընթացը անշրջելի բնույթ ունի, որտեղ բոլորի համար գնալով ավելի հասկանալի է դառնում այն պարզ ճշմարտությունը, որ Հայկական Հարցի բանալին ու առանցքը Արեւմտյան Հայաստանն է:

 

Երկրորդ խնդիրը տարածաշրջանային զարգացումների նոր իրողությունն է ու դրա սրնթաց զարգացող ժամանակացույցը:

Բնականաբար այստեղ առաջնայինը մեր հայրենակիցների պաշտպանության եւ ՀՀ-ի ու Արցախի անվտանգության խնդիրներն են:

Մարտահրավերներին դիմակայելու հրամայականից բխած «Ինչ անել» հարցի պատասխանը ժամանակին հնչել է՝ որպես Մշտական, զինված, դրական չեզոքության ռազմավարություն:

Հաշվի է առնվել երկու հանգամանք, ինչի վերաբերյալ երկար ժամանակ է ինչ բարձրաձայնում ենք: Այն է՝ անցյալի պատմական փորձառությունը եւ պաշտպանության կազմակերպման իրավաչափությունը, այսինքն վերջինիս համարժեք լինելը միջազգային եւ ներպետական իրավունքի նորմերին ու սկզբունքներին:

Այս հարցում ունենք երեք փաստաթուղթ.

-«Չեզոք պետությունների եւ անձանց իրավունքների եւ պարտավորությունների մասին ցամաքային պատերազմի դեպքում» Կոնվենցիան, (Հաագա, 18 հոկտեմբերի 1907 թ.),

-«Արեւմտյան Հայաստանի հայերի եւ Արեւմտյան Հայաստանի Մշտական, Զինված, Դրական Չեզոքության մասին» Որոշումը, 29 մարտ 2011 թ.,

-«Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Խորհրդի նախագահի հրամանագիրը հայերի ինքնապաշտպանության ուժեր ստեղծելու մասին», 26 դեկտեմբեր 2012 թ.:

Համոզված ենք, որ պետք է հավատարիմ մնալ այս որոշումների տառին ու ոգուն եւ մեր հայրենակիցների պաշտպանությունը կազմակերպել դրանց իրավաչափության սկզբունքների ու նորմերի համաձայն, այդ ամենին հավելելով ժամանակի հրամայականով թելադրված «Ժողովրդական դիվանագիտության ու ժողովրդական պաշտպանության» տարրերը:

Եթե այս թեմայով հավելյալ բացատրությունների կարիք զգացվի, առաջիկայում հանդես կգանք հատուկ պարզաբանումներով:

3.

Երրորդ կարեւոր խնդիրը 2016 թ. աշխատանքային ծրագրերի նախապատրաստումն է, ըստ ԱՀՀ պետական բյուջեյի եւ ծրագրերի առաջնահերթությունների:

ԱՀՀ պետական բյուջեյի ծրագրային հոդվածները պատրաստելիս պետք է հաշվի առնել՝ դիվանագիտական, իրավական, օրենսդրական, պաշտպանական, քարոզչական, ֆինանսատնտեսական, մշակութային, կրթական, մարզական ուղղությունները եւ, ըստ այդմ, արագընթաց պատրաստել ու ԱՀՀ Նախագահին եւ Խորհրդարանին ներկայացնել համապատասխան նախագծերը:

Միաժամանակ ցանկանում ենք վստահեցնել, որ ԱՀՀ Կառավարությունը ուշադրության կենտրոնում է պահելու եւ արագ արձագանքելու է տարածաշրջանային ռազմա-քաղաքական այն զարգացումներին, որոնք վերաբերելու են մեր հայրենակիցների ու Արեւմտյան Հայաստանի հայերի իրավունքների պաշտպանության հարցերին, մշտապես փորձելով այդ հարցերի վրա հրավիրել ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհրդի, ՄԱԿ-ի առաջատար պետությունների եւ Սեւրի դաշնագիրը ստորագրած պետությունների ուշադրությունն ու համագործակցությունը:

 

Խորհրդարանին խնդրում ենք հասատել 2016 թ. ԱՀՀ Կառավարության աշխատանքների ներկայացված ծրագիրը:

Շնորհակալություն ուշադրության համար:

Ուրախ եմ, որ միասին ենք, մեր միասնական աշխատանքներին մաղթում եմ հաջողություն:

Ընդունեք Նոր Տարվա եւ Սուրբ Ծնունդի շնորհավորանքները:

Համոզված եմ, որ հաղթանակը մերն է լինելու:

 

Տիգրան Փաշաբեզյան

Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Վարչապետ

27.12.2015 թ.

ԱՀՀ Կրթության Նախարար Վրեժ Քոսայանի ելույթը Խորհրդարանի 3-րդ նստաշրջանում

Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կրթության Նախարարության 2015 թ. գործունեության համառոտ զեկույց

Արևմտահայերեմի դասընթացներ

Արևմտյան Հայաստանի մի քանի քաղաքներում (Դերսիմում, Մոշում, Դիարբեքիրում/Տիգրանակերտում) կազմակերպվել է Արևմտահայերենի դասընթացները։

Արևմտահայերենի դասավանդման հետ կապված խնդիրներեին և Արևմտյան Հայաստանի տարբեր քաղաքներում արևմտահայերենի ուսիցիչների, տեղի հայ համայնքի ներկայացուցիչների և բնակչության հետ մոտիկից ծանոթանալու նպատակով 2015թ-ի հունիսի 20-ից 25-ը այցելություն կատարեցի Արևմտյան Հայաստան։

Լեզվի մասին օրենքի նախագիծ

Արևմտյան Հայաստանի կրտության նախարաությունը 2015 թվականին Արևմտյան Հայաստանի կառավարությանը և Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Խորհրդին ներկայացրեց օրենքի նախագիծ լեզվի մասին։ Խորհրդարանում քննարկվելուց և անհրածեշտ փոփոխություններից հետո օրենքը ընդունվեց։ Օրենքը Արևմտյան Հայասնանի նախագահ պարոն Արմենագ Աբրահամյանի կողմից վարերացվեց։ Օրենքը պարունակում է հիմնական դրույթներ Հայոց Լեզվի, ազգային փոքրամասնությունների լեզուների և հայերեն Ժեստերի լեզվի մասին։

Ելույթ՝ «Արևմտահայերենի և արևելահայերենի մերձեցման խնդիրներ» համաժողովում, 2015 թ. հուլիսի 29-ից 30-ը , երևանում

ՀՀ սփյուռքի նախարարության և ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի (ՀՀ ԳԱԱ) համատեղ համագործությամբ 2015 թ. հուլիսի 29-ից 30-ը Երևանում (ՀՀ ԳԱԱ նախագահության նիստերի դահլիճում): կազմակերպվեց համաժողով «Արևմտահայերենի և արևելահայերենի մերձեցման խնդիրներ» խորագրով։

Համաժողովին մասնակցում էին Հայաստանից և սփյուռքից հայոց լեզվի մասնագետներ, լեզվաբաններ և գիտնականներ։

Արևմտյան Հայաստանի կրտության նախարարությունը նույնպես մասնակցեց համաժողովին մի ելույթով, որը վերաբերում էր Արևմտահայերենի պահպանման, վերակենդանացման և ուսուցման խնդիրներին։

 

Վրեժ Քոսայան`

Արևմտյան Հայաստանի կրթության նախարար

27.12.2015թ.

ԱՀՀ Նախագահ Ա․ Աբրահամյանի ողջույնի խոսքը 3-րդ նստաշրջանում

Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Արմենակ Աբրահամյանի ողջույնի խոսքը Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի (Խորհրդարանի) 3-րդ նստաշրջանում

 

Հարգելի տիկնայք եւ պարոնայք պատգամավորներ,

Հարգելի Կառավարության անդամներ,

Հարգելի Ազգային Խորհրդի անդամներ,

Երբ 2004 թվականին, Ազգային Խորհրդի անդամները միավորվեցին հայտարարելու համար Արեւմտյան Հայաստանի հայերի ինքնորոշման իրավունքի, մինչեւ անգամ անկախության վերաբերյալ, նրանք պատմական քայլ կատարեցին: Ինչպես դուք կարող եք նկատել, անցյալ շաբաթ միաձայն Արցախյան կառավարության անդամների հետ, Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Խորհրդի Հռչակագրի 11-րդ տարեդարձը վերջ դրեց Արեւմտյան Հայաստանի Պետության ներկայացչության խզմանը:

Երբ 2011 թվականին, Ազգային Խորհրդի Իրավական Հանձնաժողովի անդամները պատմական որոշում ընդունեցին, այն էր ստեղծել Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն, նրանք ձեռնարկեցին կատարել այն, ինչ կարող էր հուսալ Զորավար Անդրանիկ Օզանյանը եւ Նորին Գերազանցություն Պողոս Նուբար Փաշան, պաշտպանելով Արեւմտյան Հայաստանի Պետական կառույցի շարունակականությունը, նրան տալով բոլոր գերատեսչական մաշտաբները, որոնք անհրաժեշտ են պետական քաղաքականության գործադրման համար:

2014 թվականին, երեք տարվա միասնական ջանքերով աշխատանքը եւ ծառայությունը թույլ տվեց կազմակերպել պատգամավորների ընտրություններ, իսկ պատգամավորները առաջին խորհրդարանական նիստի ժամանակ ընտրեցին Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ: Մենք մեր ժողովրդին թույլ տվեցինք արտահայտել իր կարծիքը, պատգամավորներին’ “մարմարին” գրանցվել մի աշխատանք, որն ահնարին էր թվում, դա էր սահմանադությունը, որն Արեւմտյան Հայաստանի պետական կառույցի ամբողջականությունն է:

Հնարավորություն տալով Նախագահին, լինել Ազգային Խորհրդի Նախագահ, քաղաքական մարմին եւ Հանրապետության Նախագահ, իրավունքների, հրամանագրերի եւ պայմանագիրների վավերացնող մարմին, դուք Նախագահին տվեցիք բոլոր անհրաժեշտ գործիքները, որպեսզի իրավաբանական աշխատանքը շարունակվի’ պահպանելով հաստատությունների շրջանակները:

Նախագահին մնում էր միայն հրամանագիր ստորագրել ստեղծելու համար Հատուկ հանձնաժողով, որը կիրականացնի Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության նախագիծը: Դա կատարվեց 2014 թվականի Օգոստոսի 10-ին, իհարկե ամսաթիվը սիմվոլիկ է :

Այդ ժամանակվանից ի վեր, մենք գիշեր ցերեկ աշխատեցինք մեր հաստատությունների ղեկավարների հետ, որպեսզի սահմանադրական նախագիծը իրականանա եւ մենք այն հաջողությամբ ավարտելու շեմին ենք նոր տարվա նախօրեին;

Ամրապնդելու համար Արեւմտյան Հայաստանի պետական կառույցները, խորհրդարանական երկու տարվա աշխատանքներից հետո մենք սկսում ենք Արեւմյան Հայաստանի Խորհրդարանի երրորդ նստաշրջանը, որը մեզ թույլ կտա պատրաստել մեկ տարվա օրենսդրական նպատակները, տարի, որն լինէ հույսով, աշխտանքով, հաջողություններով, պատմական պարտավորություններով հայ ազգի համար:

 

Թույլ տվեք ձեզ հայտնել իմ խորին հարգանքները:
Արմենակ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ

Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ

 27.12.2015 թ.

Հայերի ցեղասպանության ճանաչման, դատապարտման եւ հատուցման հարցերի շուրջ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության ռազմավարության մասին

Հայտարարություն 

Հայերի ցեղասպանության ճանաչման, դատապարտման եւ հատուցման հարցերի շուրջ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության ռազմավարության մասին

 

Հայերի ցեղասպանության ճանաչման, դատապարտման եւ հատուցման խնդիրներում Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության ռազմավարությունը կառուցված է հետեւյալ հարցադրումներին տրված ճշգրիտ պատասխանների վրա.

-Հայերի ցեղասպանությունը դատարապարտվել է 1896, 1909, 1915, 1919 թթ., որտե՞ղից ծագեց Հայերի ցեղասպանության ճանաչման խնդիրը եւ Հայերի ցեղասպանությունը մեկ անգամ եւս կրկին դատապարտելու խնդիրը:

-Ե՞րբ է իրականացվել Հայերի ցեղասպանությունը, ո՞ր տարիներին, ո՞ւմ կողմից եւ ո՞րն է Հայերի ցեղասպանության ժամանակագրությունը, 1915-1923, թե՞ 1894-1923 թթ.:

-Ո՞րն է Հայերի ցեղասպանության հետեւանքով հայությանն ու Հայաստանին հասցված վնասը եւ իրականացվել է, արդյո՞ք այդ վնասի գնահատումը, հաշվարկը, այլ կերպ ասած, գոյություն ունի, արդյո՞ք վնասի հատուցման հաշվարկի ամբողջական փաթեթը:

1. 

Հայերի ցեղասպանությունը իրականացվել է 1894-1923 թթ. ընթացքում թուրքական երեք իրար հաջորդած կառավարությունների կողմից՝ սուլթանական, երիտթուրքական քեմալական:

Հայերի ցեղասպանությունը դատարապարտվել է 1896, 1909, 1915, 1919 թթ.:

1894-96 թթ. Սուլթան Աբդուլ Համիդ 2-րդի կազմակերպած կոտորածներին զոհ գնաց շուրջ 300 հազար, բռնի կրոնափոխության ենթարկվեց 200 հազար, տարագրվեց 100 հազար հայ: Հայկական կոտորածները իրականացրին թուրքական կանոնավոր զորամասերը, «համիդիե» գնդերը, ոստիկանությունը եւ մահմեդական խուժանը։

Համիդյան կոտորածների ժամանակ տեղի ունեցած հայերի բռնի կրոնափոխությունը հիմք հանդիսացավ իսլամացման ու թուրքացման քաղաքականության սկզնավորման եւ էլ ավելի բիրտ եղանակներով շարունակության համար:

1894-96 թթ. Համիդյան կոտորածները դատապարտել են ժամանակի առաջադեմ գործիչներ Ժան Ժորեսը, Վիկտոր Բերարը, Անատոլ Ֆրանսը, Յոհաննես Լեփսիուսը, Լինչը եւ ուրիշներ:

1909 թ. Ադանայի ջարդերի ձեռագիրը նույնն էր, այն կազմակերպեց թուրքական իշխանությունը, իրականացրեց ազգայնամոլ խուժանը, մասնակցեց թուրքական բանակը: Ադանայի ջարդերին զոհ գնաց շուրջ 30 հազար հայ:

եղասպանության փաստի առընչությամբ երիտթուրքերը դատավարություն կազմակերպեցին, որը սակայն ձեւական բնույթ կրեց: Ավելին, արհեստական կազմակերպված հրդեհի միջոցով դատավարության նյութերը փորձեցին կրակի մատնել ու ոչնչացնել, թեեւ շատ նյութեր փրկվեցին եւ պահպանվում են առ այսօր:

1915 թ. մայիսի 24-ին Մեծ Բրիտանիան, Ֆրանսիան եւ Ռուսաստանը հանդես եկան երիտթուրքական կառավարության սանձազերծած հայերի կոտորածներն ու ցեղասպանությունը դատապարտող հատուկ հայտարարությամբ, որտեղ 1915 թ. ապրիլյան կոտորածները որակեցին, որպես Թուրքիո նոր ոճիրը մարդկության եւ քաղաքակրթության դեմ: Տեքստում մասնավորապես ասված էր. «Գրեթե մեկ ամիսէ ի վեր, Հայաստանի թյուրք եւ քյուրտ բնակիչները օսմանյան հեղինակությունների թույլտվությամբ ու հաճախ անոնց նեցուկը ունենալով ջարդեր կը գործադրեն Հայերի դէմ: Նման ջարդեր տեղի ունեցան ապրիլի կեսին Էրզրումի մեջ (Կարին), Թերճան, Եղինէ, Պիթլիս, Մուշ, Սասուն, Զէյթուն եւ ամբողջ Կիլիկիո մեջ: Վանի շրջակա գրեթե հարյուր գյուղերի հայերը բոլորն ալ սպաննվեցան եւ Վանի հայկական թաղամասը շրջապատված էր քյուրտերի կողմէ: Միեւնույն ժամանակ Օսմանյան կառավարությունը չարչրկեցին Կոստանդնուպոլսո անպաշտպան հայ բնակչությունը: Մարդկության եւ քաղաքակրթության դեմ գործված Թուրքիո այս նոր ոճիրներու հանդեպ դաշնակից կառավարությունները հանրորէն կը տեղեկացնեն Մեծ Դռանը, որ թուրք կառավարության բոլոր անդամները անհատապես պատասխանատու պիտի համարվին, ինչպես նաեւ բոլոր այն պաշտոնյաները, որոնք մասնակից դարձան այս ջարդերուն»:

1919 թ. Կոստանդնուպոլսի Ռազմական հատուկ ատյանը իրականացրեց երիտթուրք պարագլուխների դատավարությունը նրանց ներկայացնելով երկու մեղադրանք. Օսմանյան կայսրությունը պատերազմի մեջ ներքաշելու եւ կայսրության հպատակ հայերի կոտորածները, ցեղասպանությունը ու բռնագաղթը իրականացնելու, ինչի հիման վրա երիտթուրք պարագլուխներից Թալեաթը, Էնվերը, Ջեմալը, Նազիմը, Քեմալ բեյը, Ջեմալ Ազմին եւ Նայիմ բեյը, Բեհաեդդին Շաքիրը հեռակա կարգով դատապարտվեցին մահվան, որն հետագայում ի կատար ածեցին Նեմեսիսի հայ վրիժառուները:

1919-ին կատարվեց Արեւմտյան Հայաստանին եւ Կիլիկյան Հայաստանին հասցված վնասի գնահատումը:
1920 թ. ստորագրվեց Սեւրի պայմանագիրը, որի 88-93-րդ հոդվածները վերաբերում էին Հայաստանին եւ 1920 թ. նոյեմբերի 22-ին ԱՄՆ 28-րդ նախագահ Վուդրո Վիլսոնը վավերացրեց Իրավարար վճիռը Թուրքիայի եւ Հայաստանի սահմանի վերաբերյալ:

Վերոնշյալ փաստերը ցույց են տալիս, որ Հայերի ցեղասպանության հետեւանքով հայությանն ու Հայաստանի հասցված վնասի հատուցումը, որն իրականացվելու էր Սեւրի դաշնագրի եւ Վիլսոնի Իրավարար վճռի դրույթների գործադրմամբ, ինչպես նաեւ պատճառված նյութական վնասի հատուցմամբ՝ որոշվել էր, ստորագրվել, վավերացվել, սակայն չէր իրականացվել:

Ավելին, 1923 թ. հետո այդ ամենը միտումնավոր կերպով մոռացության էր մատնվել:

2.

 Հայերի ցեղասպանության դատապարտման ժամանակը

Ինչպես արդեն նշեցինք, միջազգային ընկերակցությունը Լոզանի կոնֆերանսից հետո` 1923-1965 թթ., Հայերի ցեղասպանության խնդիրը վարպետորեն շրջանցեց եւ մոռացության մատնեց:

Մոռացության պատը հնարավոր եղավ քանդել 1965 թ. Մեծ եղեռնի 50-ամյա տարելիցի օրերին Խորհրդային Հայաստանում բռնկված պահանջատիրության ցույցերով, շարժումով եւ, մանավանդ, 1973-1975 թթ. Արտերկրում ձեւավորված ազգային ազատագրական պայքարի` Գուրգեն Յանիկյանի, Գեւորգ Աճեմյանի, Սիմոն Սիմոնյանի, Հայաստանի Ազատագրության Հայ Գաղտնի Բանակի, Հայերի Ցեղասպանության Արդարության Մարտիկների եւ այլ կազմակերպությունների ու անհատների մեծ ջանքերի ու զոհողությունների գնով:

1965-1985 թվականները Հայերի ցեղասպանության ճանաչման տարիներն են: Այդ ժամանակ էր, որ ազատագրական պայքարի ծավալմանը զուգընթաց` համաշխարհային լրատվամիջոցները բառացիորեն ողողվեցին հայության եւ Հայաստանի, ինչպես նաեւ Հայերի ցեղասպանության վերաբերյալ բազմահատոր տեղեկություններով, հարցազրույցներով, հոդվածներով, գրքերով, հաղորդաշարերով ու ֆիլմերով…

1985-ը` Գորբաչովյան պերեստրոյկայի եւ 1987-ը Եվրոպական պառլամենտի «Հայկական հարցի քաղաքական լուծման մասին» բանաձեւի ընդունման տարեթվերն են, որոնց անմիջապես հաջորդել են Սումգայիթում, Բաքվում, Գանձակում եւ այլ վայրերում բնակվող հայազգի քաղաքացիների կոտորածը, բռնագաղթը եւ ԼՂՀ-ի ու ՀՀ-ի դեմ Ադրբեջանի Հանրապետության սանձազերծած ագրեսիան:

Նոր ժամանակների հայ ազգային ազատագրական պայքարի երկրորդ փուլը Արցախյան ազատամարտն է` 1988-1994 թթ., որի հաղթական ավարտից հետո, իսկապես, որ պետք է գար Հայերի ցեղասպանության դատապարտման եւ հատուցման ժամանակը՝ մանավանդ որ, ազգովին դիմակայել էինք հայերի նոր ցեղասպանություն կազմակերպելու դավադրությանը:

Ու թեեւ թանկարժեք ժամանակը կորսված է, սակայն ամեն ինչ չէ, որ կորած է:

Պարզապես, պետք է ընդունել, որ Հայերի ցեղասպանության ճանաչման պարտադրված գործընթացն ավարտված է եւ պետք է անցում կատարել Հայերի ցեղասպանության միջազգային դատապարտման եւ հատուցման գործընթացին:

3. 

Հայերի ցեղասպանության ժամանակագրության հարցը` 1915-1923 թթ., թե՞ 1894-1923 թթ.:

Այս հարցում, իրավական դիրքորոշման տեսակետից, կարեւոր է, թե ի՞նչ ժամանակահատվածում եւ ո՞ւմ կողմից է իրականացվել Հայերի ցեղասպանությունը: Այդ իմաստով մերժելի է 1915-1923 թթ. ձեւակերպումը: Ճիշտ է եւ պատմականորեն փաստարկված՝ 1894-1923 թթ. ձեւակերպումն ու ժամանակագրությունը, որովհետեւ երեք եւ ավելի իրար հաջորդող թուրքական կառավարություններ՝ օսմանյան, երիտթուրքական, քեմալական, նույնատիպ բնաջնջման գործողություններ են իրականացրել հայության նկատմամբ: Համեմատելու համար կարող եք նայել Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Խորհրդի 2011 թվականի ապրիլի 24-ի դիմումը` ուղղված Թուրքայի Հանրապետության նախագահ Աբդուլլահ Գյուլին:

Անպայման պետք է հիշատակել նաեւ 1894-96 թթ. Աբդուլ Համիդ 2-ի կազմակերպած Համիդյան կոտորածները, 1909 թ. Երիտթուրքերի կազմակերպած Ադանայի հայության կոտորածը, որոնք նույնպես Հայերի ցեղասպանության դրվագներից են: Մենք ոչ իրավական, ոչ քաղաքական, եւ ոչ էլ բարոյական իրավունք ունենք դրանք անտեսելու եւ մոռացության մատնելու, առավել եւս, որ դրանք Հայերի պահանջատիրության ապագա քայլերի իմաստով խիստ կարեւոր նշանակություն ունեն ընդհանուր շղթայի մեջ: 

4.

 Հայերի ցեղասպանության հետեւանքով հասցված վնասի հատուցման ամբողջական փաթեթը:

Որպեսզի պատկերացում կազմենք Հայերի ցեղասպանության հետեւանքով հայերին հասցված վնասի հատուցման ամբողջական փաթեթի վերաբերյալ, հարկավոր է պարզապես հիշել թուրքական իրար հաջորդող կառավարությունների՝ սուլթանական, երիտթուրքական, քեմալական հանրապետական կողմից իրականացված բոլոր հանցագործությունները մարդկության եւ հայության նկատմամբ:

Պարզապես թվարկենք դրանք.

-Այլատյացության, ազգային գերազանցության ու սնապարծության, ռասիզմի գաղափարախոսության` Պանթուրքիզմի ձեւավորում, տարածում եւ քարոզչություն թուրքական շրջանակներում:

-Հայերի տարհանման եւ Հայերի ցեղասպանության ծրագրերի ու գաղափարների մշակում, տարածում, քարոզչություն:

-1894-23 թթ. ընթացքում հայության բնօրրանում` Հայկական լեռնաշխարհում, եւ Օսմանյան կայսրության տարածքում` Հայերի ցեղասպանության ծրագրում, քարոզչություն, նախապատրաստում, հրահրում եւ իրականացում, նրա ունեցվածքի հափշտակում եւ յուրացում: Երկու միլիոնից ավելի հայերի ոչնչացում, կես միլիոնից ավելի հայերի բռնագաղթի կազմակերպում նրանց Բնօրրան Հայրենիքից:

-1915-ին եւ դրան հաջորդող տարիներին, հայերից զատ` ասորիների, հույների, արաբների (հետագայում` 1920-ական թթ. կեսերից սկսած, նաեւ քրդերի) կոտորածների ու ցեղասպանության իրականացում, նրանց ունեցվածքի հափշտակում եւ յուրացում:

-1918 թ., ագրեսիայի ձեռնարկում Արեւելյան Հայաստանի հայության նկատմամբ, ապօրինի պայմանագրի պարտադրում նորաստեղծ Հայաստանի Հանրապետությանը:

-1918 թ. Բաքվի հայերի ցեղասպանության իրականացում:

-1920 թ., ագրեսիայի ձեռնարկում Հայաստանի Հանրապետության նկատմամբ, այնուհետեւ անօրինական եւ ապօրինի պայմանագրերի (1920 թ., Ալեքսանդրապոլի եւ 1921 թ., Մոսկվայի) պարտադրում ագրեսիայի ենթարկված կողմին:

-1937 թ. Դերսիմի հայության կոտորածների ու ցեղասպանության իրականացում:

-1894-1923, 1923-2014 թթ. Հայոց քաղաքակրթական արժեքների, այդ թվում` պատմա-ճարտարապետական հուշարձանների եւ եկեղեցիների ու խաչքարերի ավերում, ոչնչացում:

-Հայոց եւ տարածաշրջանի այլ ժողովուրդների պատմության, մշակույթի եւ քաղաքակրթական այլ արժեքների կեղծարարություն:

-Հայերի ցեղասպանության պատմական փաստի եւ իրողության ժխտում, ուրացում, մերժում՝ ցեղասպանության ժխտողականություն: Այս հարցով Ժամանակ շահելու եւ հատուցումը հետաձգելու անիրատեսական ակնկալիքով` պատմաբանների հանձնաժողովի ստեղծման առաջարկներ:

-Վուդրո Վիլսոնի 1920թ. նոյեմբերի 22-ի Իրավարար վճռով Հայաստանին հատկացված տարածքի 94-ամյա բռնազավթում, օկուպացիա:

-1993-ից Հայաստանի Հանրապետության անօրինական շրջափակում:

 

Սա է ոչ ամբողջական ցանկը մարդկության եւ հայության դեմ թուրքական իրարհաջորդ կառավարությունների իրականացրած հանցագործությունների: Ադրբեջանի իրականացրած հանցագործությունները Թուրքիայի ձեռագրի ու ծրագրի պատճենահանված տարբերակներն են: Սակայն, դրանց մասին կխոսենք այլ առիթով, այլ տեղում:

Այս ամենին հավելենք, որ առ այսօր չի իրականացվել Արեւելյան Հայաստանին հասցված վնասի չափը եւ 1923-ին հաջորդող ժամանակահատվածում այլ հանցագործությունների միջոցով հայությանն ու Հայաստանին հասցված ողջ վնասի չափը: Սակայն այստեղ թվարկված հանցագործությունները՝ ուղիղ մատնանշում են վնասները, որոնք կարելի է եւ պետք է հաշվարկել եւ այդպես պատրաստել Հայերի ցեղասպանության հետեւանքով հայությանն ու Հայաստանին հասված վնասի իրական չափը, վնասների հատուցման ամբողջական փաթեթը:

Մեկ կարեւոր նկատառում եւս, որպես եզրափակիչ խոսք: Կարող ենք փաստել, որ Հայերի ցեղասպանությունը մինչեւ այսօր շարունակվում է եւ շարունակվելու է, քանի դեռ իրականացվել հանցագործության դատապարտումը եւ պատճառված վնասի ամբողջական հատուցումը: Եվ քանի դեռ հայությունը չի վերագտել՝ ապրելու, զարգանալու եւ առաջընթացի իրավական – քաղաքական, ազգային – պետական ամուր եւ անսասան հիմքերը:

 

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողով (Խորհրդարան)

 19.10.2014 թ.

Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության մասին

Հայկական Հարցի սկզբնաւորումէն (1878 թ.) եւ Հայերու ցեղասպանութենէն (1894-1923 թթ.) յետոյ ինկած ժամանակահատուածին Հայկական Հարցի վերջնական կարգաւորման նոր օրակարգ (ազգային ծրագիր) չէ ձեւաւորուած, բացառութեամբ 1973-1985 թթ. Նորագոյն զինեալ-ազատագրական պայքարի գործունէութեան ու ծրագրի: Փոխարէնը` Արտերկրի հայութեան օրակարգին մէջ տեղական համայնքներու կազմաւորման, Հայապահպանութեան, Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչման եւ Խորհրդային Հայաստանի Հանրապետութեան ապագային հետ կապուած խնդիրներն էին: Խորհրդային Հայաստանի Հանրապետութեան օրակարգին մէջ Խորհրդային Հայաստանի Հանրապետութեան վերածնունդի ու զարգացման, Հայրենադարձութեան խնդիրներն էին: Հայաստանի Հանրապետութեան օրակարգին մէջ Արցախի հայութեան, Արցախի եւ Հայաստանի Հանրապետութեան անվտանգութեան, շրջափակման յաղթահարման, ինքնորոշման իրաւունքի, ազատութեան եւ անկախութեան հաստատման ու պահպանման խնդիրներն են:

Եւ ինչպէս 1980-ի վերջերն ու 1990-ի սկզիբները հայ հասարակական-քաղաքական միտքը, մեծ հաշուով, պատրաստ չէր Հայաստանի Հանրապետութեան անկախութեան վերահաս իրողութեան, այնպէս ալ այսօր ան պատրաստ չէ Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան (ներառեալ Կիլիկիոյ) անկախութեան անկասելի վերահաս իրողութեան:

Այսօր, սակայն, հակուած ենք այն մտքին, որ Հայկական Հարցի վերջնական կարգաւորման նոր օրակարգ կը ձեւաւորուի 2004-2014 թթ. ընթացքին, երբ 2004 թ. Դեկտեմբեր 17-ին` Շուշիի մէջ, կը հիմնադրուի Արեւմտեան Հայաստանի Ազգային Խորհուրդը: Նոյն օրը կ՝ընդունուի հռչակագիր Արեւմտեան Հայաստանի հայերու ինքնորոշման իրաւունքին վերաբերեալ, իսկ 2007 թ. հռչակագիր Արեւմտեան Հայաստանի հայերու իրաւունքներուն վերաբերեալ, իբրեւ Հայկական լեռնաշխարհի բնիկներ: 2011 թ. Փետրուար 4-ին կը յայտարարուի Արեւմտեան Հայաստանի Կառավարութեան կազմաւորման գործընթացին սկիզբը: 2014 թ. Յունուարին նախօրօք կայացած ընտրութիւններու միջոցով կը ձեւաւորուի Արեւմտեան Հայաստանի Ազգային Ժողովը (Խորհրդարանը), որն ալ կ՝ընտրէ Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ:

Այստեղ պէտք է յատուկ նշել Արեւմտեան Հայաստանի Ազգային Խորհուրդի կողմէ ՄԱԿ-ի Բնիկ ժողովուրդներու Փորձագիտական յանձնաժողովին ծիրէն ներս 2006-էն ի վեր իրականացուած աշխատանքը եւ անոր հիման վրայ ստեղծուած Արեւմտեան Հայաստանի հայերու ինքնութեան եւ քաղաքացիութեան կառոյցը: Այս իրաւական քաղաքական հիմքին վրայ կը ձեւաւորուի Արեւմտեան Հայաստանի պետական համակարգը, որուն միջոցով ալ կ՝իրականացուի Արեւմտեան Հայաստանի հայերու իրաւունքներու պաշտպանութեան ողջ գործընթացը:

Այսպիսով տեսանելի է, որ Հայկական Հարցի կարգաւորման եւ Արեւմտեան Հայաստանի հայերու իրաւունքներու պաշտպանութեան նոր օրակարգի ձեւաւորումը սերտօրէն կը կապուի երկու հիմնական հարցադրումներու հետ.

ա/ Արեւմտեան Հայաստանի նկատմամբ Արեւմտեան Հայաստանի հայերու իրաւունքներու պաշտպանութեան, աւելի ստոյգ` Հայաստանի նկատմամբ հայութեան իրաւունքներու պաշտպանութեան, եւ

բ/ Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան (Հայաստան) պետական համակարգի ձեւաւորման:

«Արեւմտեան Հայաստանի հայերու եւ Արեւմտեան Հայաստանի իրաւունքներու պաշտպանութեան իրաւական-քաղաքական միասնական փաթեթ» ժողովածուն կը ներկայացնէ Հայկական Հարցի վերջնական կարգաւորման, Արեւմտեան Հայաստանի հայերու իրաւունքներու պաշտպանութեան, ինչպէս նաեւ Հայաստանի նկատմամբ հայութեան իրաւունքներու պաշտպանութեան իրաւական — քաղաքական փաթեթի հիմնական բաժինը, անոր մաս կազմող հռչակագրերն ու հրամանագրերը, որոշումներն ու յայտարարութիւնները:

Տիգրան Փաշաբեզեան

Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան Վարչապետ

01.09.2015 թ.

Օ Ր Ե Ն Ք Լեզվի մասին

ԱՐԵՒՄՏՅԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
Օ Ր Ե Ն Ք Ը

Լեզվի  մասին

 

Ընդունված է՝

 Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի (Խորհրդարանի) կողմից,

 17 հունիս 2015 թ. Continue reading

Օ Ր Ե Ն Ք Մշակույթի մասին

ԱՐԵՒՄՏՅԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
Օ Ր Ե Ն Ք Ը

Մշակույթի մասին

 

Ընդունված է՝

 Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի (Խորհրդարանի) կողմից,

16 հընիս 2015 թ. Continue reading