Եվրոպական խորհրդարանը «Ադրբեջանում իրավիճակի, մարդու իրավունքների ու միջազգային իրավունքի խախտումների եւ Հայաստանի հետ հարաբերությունների» վերաբերյալ բանաձեւն ընդունեց 453 կողմ, 31 դեմ, 89 ձեռնպահ ձայներով։
ՀՌՉԱԿԱԳԻՐ Հոգեվոր ՀԱՅՔ–ի մուտք Աշխարհ Չհանդուրժելով հակաքաղաքակրթական աշխարհակարգը, որն այլևս գոյաբանական արհավիրք է և վտանգում է մարդկության գոյությունն իսկ. Հաշվի առնելով, մասնավորապես, հայ ժողովրդի և նրա վտանգված պետականության
Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) Նախագահ Արմեն Տեր–Սարգսյանի զեկույցը Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) 3-րդ գումարման 2-րդ նստաշրջանում Հարգելի գործընկեր, ողջունում ձեզ․
Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) Նախագահության ընդլայնված նիստի հրավեր Նիստը տեղի կունենա Երեքշաբթի օրը, 10-06-2024 թ. Skype-ով Նիստի սկիզբը` ժամը 21-00-ին, (Հայաստան) ժամը 20-00-ին, (Ռուսաստան) ժամը 19-00-ին, (Ֆրանսիա)
Սիրելի գործընկերներ նախ եւ առաջ ես շնորհակալություն եմ ուզում հայտնել իմ տեր ու փրկիչ Հիսուս Քրիստոսին, որ հնարավորություն ունեցա որպես պատգամավոր մասնակցելու Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարան) 4-րդ նստաշրջանին: Շարունակելով խոսքս շնորհակալություն եմ հայտնում Խորհրդարանի նախագահ պարոն Արմեն Տեր-Սարգսյանին այս նստաշրջանը անցկացումը նախաձեռնելու եւ մեր կատարված աշխատանքները ներկայացնելու հնարավորությունը ընձեռելու համար: Այս տարվա կատարած աշխատանքներից ուզում եմ առանձնացնել Սամվել Մհերյանի հետ Արեւմտյան Հայաստան այցելությունը, որտեղ առիթ ունեցանք ծանոթանալու եւ կապեր հաստատելու մեր հայրենակիցների հետ:
Ֆինանսական միջոցների սղության պատճառով այս տարի չհաջողվեց առաջընթաց գրանցել պարաօլիմպիկ խաղերի կազմակերպման ոլորտում, բայց հույս ունենք, որ գալիք տարում կլրացնենք այդ բացը:
Ցանկանում եմ որ Աստված էլ ավելի զորացնի մեր հավատքը առկա մարտահրավերներին դիմակայելու եւ դրանք հաղթահարելու համար:
Շնորհավորում եմ բոլորիդ եկող Նոր տարին եւ Սուրբ ծնունդը:
Շնորհակալություն
Վարդան Կալամկերյան,
Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (խորհրդարանի) պատգամավոր
Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (խորհրդարանի) 4-րդ նստաշրջանի հարգելի մասնակիցներ,
Հարգելի Տիկնայք և Պարոնայք, Ողջունում եմ բոլորիդ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Ազգային Ժողովի (խորհրդարանի) 1գումարման 4-րդ նստաշրջանի կապակցությամբ։ Եւ իմ Խորին շնորհակալությունն եմ հայտնում բոլորիցդ որ հնարավորություն ընձեռնեցիք ինձ ելույթ ունենալու և ներկայացնելու Ջավախքի Հայերի Ազգային Խորհրդի 2016 թվականի իրականացրած աշխատանքներն ու իրական իրավիճակը այսօր Ջավախքում։
Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության մաս կազմող Ջավախքի Հայերի Ազգային Խորհուրդը ներկայացնում է 2016 թվականի ընթացքում իր կատարած աշխատանքները, որոնք կրում են իր մեջ տարբեր բնույթներ և դրանք բաղկացած են 2 կետերով։
1. Քարոզչական
2. Իրավիճակն այսօր Ջավախքում
1. Քարոզչական աշխատանքներ
Քարոզչական աշխատանքներ են տարվում տարբեր ձևաչափերով և ուղղություններով։
Հիմնական աշխատանքները կատարվում են երիտասարդությայն շրջանակներում։
Հաշվի առնելով այն փաստը, որ, ապագան ՀԱՅ երիտասարդի ձեռքում է, և մենք պարտավորվում ենք ու պատասխանատվություն ենք կրում ներկա երիտասարդության և ապագա սերնդի առջև։ Չնայած այդ ամենին, մեր աշխատանքների ընթացքում ի հայտ են գալիս տարբեր խոչնդոտներ և տարբեր խնդիրներ։ Սակայն այդ ամենը մեզ չի հուսաթափում, այլ, հակառակը, ջանասիրաբար և հպարտորեն միասնական ջանքերի շնօրհիվ, կամաց կամաց բայց հաստատուն քայլերով առաջ ենք շարժվում։
Ջավախքի Հայերի Ազգային Խորհրդի նպատակն է։ Ստեղծել, համախմբվածություն, համերաշխություն, միաբանության հիմքեր, և այս խորագրի շուրջ հանուն այսօրվա և ապագայի հզօր հայրենիքի հիմքը արմատապես խորացնել ինչպես Ջավախքահայության այնպես ել ողջ, տարագիր հայության շրջանակներում։
Այս բոլոր աշխատանքները կատարվում են ոչ միայն Ջավախքում, այլ նաև Աեւելյան Հայաստանի Հանրապետությունում և Ռուսաստանի Դաշնությունում։
Ջավախքի Հայերի Ազգային Խորհուրը, իր մասնակցությունը ունեցավ հոկտեմբերի 22 ին Սամվել Մհերյանի կազմակերպած միջոցառմանը Տունդարձի Ճամբան ֆիլմի ցուցադրմանը, Ռուսաստանի դաշնության Օբնինսկ քաղաքում։
Ֆիլմի ցուցադրմանը մասնակցում եին 160 և ավելի հայեր, որոնք ապրում էին Օբնինսկ քաղաքում։ Անհատական զրույցների ժամանակ մենք քարոզչական աշխատանքներ եինք կատարում թ՞ե Արևմտյան Հայաստանի Հանրապետության և թ՞ե Ջավախքի Հայերի Ազգային Խորհրդի Գաղափարների ու Գործունեության մասին։
Տարբեր միջոցառումների ընթացքում ներկայացնելով Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետությունը, և Ջավախքի Հայերի Ազգային Խորհուրդը, Արեւմտյան Հայաստանի Հայության և Արեւմտյան Հայաստանի Իրավունքների Պաշտպանության Իրավական-Քազաքական փաթեթը։
Ջավախքի Հայերի Ազգային խորհրդը իր երկամյա քրտնաջան աշխատանքնեի շնորհիվ կարողացել է վաստակել հարգանք և պատիվ, Հայ հասարակության շարքերում, և ընդգրկել իր գաղափարների շուրջ տարբեր տարիքի անձանց։
Ջավախքի Հայերի Ազգային Խորհուրդը իր մասնակցությունն ունեցավ Արցախի ինքնապաշտպանությանը, Ապրիլ-Մայիս ամիսներին։ Եւ այս հարցում իրենց աջակցությունն ունեցան, Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Հարգարժան Պարոն Արմենակ Աբրահամեանը, Արեւվտայն Հայաստանի Հանրապետության Վարչապետ Հարգարժան Տիգրան Փաշաբեզյանը, Ազգային ժողովի Պատգամավորներ հարգարժան Պարոնայք, Սամվել Մհերյաը, Վարդան Քալամքերյանը, Արտյոմ Շահնազարյանը, Հայկ Հարությունյանը։
Որտեղ նույնպես կատարվում եր աշխատանքներ, ներկայացվում եր Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետությունը և Ջավախքի Հայերի Ազգային Խորհրդը։
2. Այսօր իրավիճակը Ջավախքում
Ինչպես գիտնեք բոլորս, Ջավախքի խնդիրները մնում են նույնը, ինչպես և եղել են միշտ, Հայոց լեզվի, ազգային ինքնության, պատմության, մշակույթի պահպանումը, ազգային դաստիարակության իրականացումը: Ըստ այդմ կարևորություն է ստանում սերունդների լրացուցիչ կրթության, դաստիարակության կազմակերպումը տարբեր միջոցառումների միջոցով։
2016թ․ ընթացքում բազմաթիվ խոչնդոտներ է ունեցել Հայ ազգը, իր իսկ սեփական հողի վրա, խնդիրներ են ծագել, ինչպես ֆիզիկական, այնպես ել բարոյական ու հոգեպես։
Վերջին 5 տարիների ընթացքում, ավելի քիչ, թուրք ադրբեջանական կազմակերպություններ և անհատներ են ներթափանցել Ջավախք քան 2016թ․-ին։
Այս տարի թուրք ադրբեջանական անհատներն ու կազմակերպությունները ազատօրեն են գործում Ջավախքի ողջ տարածաշրջանում, քան երբևիցե, իսկ հայը չի կարողանում իր տանջանքը և քրտինքը հանգիստ վայելել իր սեփական հողի վրա։
Ցավալին այն է որ Ջավախքը հետզհետե արժանանում է Նախիջևանի Ճակատագրին։
Դեպի Ջավախք շարունակվում է արգելափակվել հայկական գիր գրականության ներմուծումը, ակտիվօրեն բազմանում են ճնշումները, տարբեր պատճառներով, հեռացվում են աշխատանքից հայ մասնագետներ։ Օրեցօր ակտիվորեն փոփոխվում են ղեկավար մարմինները, հայերի փոխարեն վրացիներն են տնօրինում բոլոր պետական կառույցներում։ Անգամ հայկական դպրոցների տնօրեններն են վրացիներ, որոնք բացարձակապես չեն տիրապետում հայոց լեզվին։
Ջավախքի Հայերի Ազգային խորհուրդը իր կատարած աշխատանքների ընթացքում եկել է հետևյալ համոզմունքի, տեսնելով այս բոլօր իրադարձությունները, պետական իշխանությունների վարած քաղաքականությունը, հակահայ քարոզչությունն ու թուրք ադրբեջանական մարմինների ներթափանցման ծրագրերը դեպի Ջավախք, գիր գրականության ոչնչացումը կրթական համակարգից, առաջարկում է, Արևմտյան Հայաստանի Հանրապետության իշխանական մարմիններին, ելքեր գտնել այս բոլոր խնդիրներին դիմակայելու և լուծելու համար։
Քանզի ժամանակը քիչ է և վտանգները մեծ։
Եթե չենք ուզում կորցնել նաև Ջավախքը, ինչպես մյուս հայկական տարածաշրջանները։
Հարգելի Տիկնայք և Պարոնայք
Այսքանով ավարտում եմ համառոտ կազմված ելույթս, Հավատացած եղեք որ Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետությունը և Արեւմտյան Հայաստանի Հայությունը կհասնի իր առջև դրված բոլոր նպատակներին միասնական ուժով և հզոր կամքի գոյությամբ։
ՄԵՆՔ ՀԶՈՐ ԵՆՔ և ՄԵԾ ՈՒԺ ԵՆՔ ՄԻԱՍԻՆ։
Շնորհակալություն ուշադրության համար։
Խորին հարգանքներով՝
Աղվան Տոնականյան
Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (խորհրդարանի) պատգամավոր
Ազգային Ժողովի նախագահ եւ պատգամաւորներ, Պարոն վարչապետ եւ նախարարեր,
Հարգելի ԱՀ-ի քաղաքացիներ եւ բարեկամներ,
Նախ կը ցանկանամ ողջունել ԱՀՀ ԱԺ-ի առաջին գումարման չորրորդ նստաշրջանի գործերու մեկնարկը ընդգծելով այս միջոցառման կարեւորութիւնը մեր ինքնիշխանութեան եւ պետակա– նութեան հաստատման ու ամրապնդման առումով, մաղթելով յաջողութիւն եւ ապագայ նորանոր ձեռքբերումներ;
Ընդհանուր Հայացք
Ինչ կը ցանկանան իրականացնել պետութիւնները ընդհանուր առմամբ, եւ մանաւանդ գերհզօր պետութիւնները;
Անոնք կը ցանկանան ապահովել եւ պահպանել երեք բան.
ա.– Երկրի ներկան ու ապագան երաշխաւորող բարգաւաճում կեանքի բոլոր ոլորտներուն մէջ՝ ապահովելու համար անվտանգութեան որոշակի եւ բաւարար մակարդակ մը;
բ.– Այդ բարգաւաճումը իրականացնելու եւ պաշտպանելու համար՝ ապահովել անհրաժեշտ եւ բաւարար նիւթական եկամուտներ՝ զորս կ՚իրականացնեն տնտեսութեան զարգացումով, եւ հաւելեալ արտաքին ՛՛եկամուտներ՛՛ ապահովելու միջոցով;
գ.- Այդ բոլորը կատարել միջազգային օրէնքի ներքոյ;
Սա պետութիւններու ցանկութիւններու իտէալական ցանկն է, բայց իրականութիւնը երբէք չի պայմանաւորուիր իտէալական եղանակով; Ուստի, երբ հնարավոր չէ այդ երեք ցանկութիւնները միատեղելով իրականացնել՝ կ՛սկսին զիջումներ կատարել;
Այդ զիջումներու առաջին զոհը միշտ դարձած է միջազգային օրէնքը՝ ցանկութիւններու երրորդը, մանաւանդ երբ խօսքը կը վերաբերի գերհզօր պետութիւններուն՝ որոնց ապագայի մասին իրենց որդեգրած ծրագիրներու տեսլականին հիմնական մասը կը կազմէ ոչ միայն իրենց սեփական երկիրներու կառավարումը, այլ եւ յատկապէս՝ երկրագունդի կառավարումը;
Այս պարագային որպէսզի միջազգային օրէնքները խոչնդոտ չ՛հանդիսանան իրենց աշխատանքներուն՝ կարիքը կը ներկայանայ զանոնք շրջանցելու, խեղաթիւրելու կամ նաեւ պարզապես ոտնակոխելու ի պահաջել հարկին; Եւ ին՞չու չէ, երբ կանխարգիլող կամ առաջքը առնող հակակշիռը աստճանաբար կը բացակայեցուի ու կը ոչնչացուի՝ զանազան միջոցներով;
փ փ փ
Արեւմտեան Հայաստանի տարագիր Հայերս ունինք միջազգային օրէնքներով հաստատուած եւ ամրապնդուած անկախութեան, եւ մեր նախահայրերու հողին վրայ պետականութիւն ու ինքնիշխանութիւն վայելելու իրաւունքները; Այս փաստացի իրաւունքները ենթարկուած են շրջանցման, խեղաթիւրման եւ ոտնակոխման մինչեւ այսօր՝ պարզապէս քանի որ որոշ գերհզօր կարգ մը պետութիւններու ծրագիրները այդպէս կ՛ենթադրէին եւ կը շարունակեն ենթադրել; Ուրեմն ի՞նչքան են մեր ակնկալելիքները կամ մեր փաստացի իրաւունքներու իրականացման
յոյսերը;
Միջին արեւելքի բնիկ ժողովուրդներուն մօտ կայ այսպիսի ասացուածք մը. ՚՚Ամէն մէկ անլուծելի խնդիր՝ ունի իր համապատասխան Հայը, որ անպայման կը լուծէ այդ հարցը՛՛; Անոնք մեզ լաւ կը ճանչնան ոչ միայն ցեղասպանութեան եւ տարագրման պայմաններու հետեւանքով՝ այլ քանի որ անոնք մեզի ծանօթ են հազարաւոր տարիներու ընդմէջէն, մեզի հետ հարեւանութեան, եւ բնիկութեան կապերու միջոցով; Անոնք մեզ լաւ կը ճանչնան, երբեմն մեզմէ աւելի լաւ;
Ուրեմն Հայերս միշտ եղած ենք խրթին հարցերուն լուծումներ տուողները; Արդ՞յոք Հայու այս յատկութիւնը սահմանափակուած է միայն ուրիշներու հարցերը լուծելով, եւ անկարող ենք մեր սեփական հարցերուն նկատմամբ; Ի հարկէ պատասխանը ՈՉ է; Բայց մենք այստեղ ունինք լուրջ եւ մեծ ԲԱՅՑ մը, այդ բայցը առկայ է մեր հաւաքական գիտակցութեան մէջ՝ մեր սեփական թերութիւններուն նկատմամբ; Այդ թերութիւններուն պէտք չէ մօտենալ մեղադրանքով, պատճառները շատ են, այլ պէտք է ճանչնալ զանոնք ու չէզոքացնել, թէ չէ անարդիւնք կը մնան ոչ միայն մեր ազգային իրաւունքներու իրականացման գործերը՝ այլ նոյնիսկ մեր էական գոյատեւութիւնը ապահովելու մեր ձգտումները; Մենք այսօր կը գտնուինք պատմական խաչմերուկի առջեւ, կամ յաղթանակ եւ պատուարժան կեանք՝ եւ կամ վերջնականապէս վերացում մարդկութեան պատմութեան էջերէն; Ընտրութիւնը մերն է՝ եւ մենք միշտ ընտրած ենք կեանքը;
Եթէ ընտրած ենք երթալ յաղթանակի ճամբով՝ ապա անհրաժեշտ է անդրադառնալ մեր սեփական թերութիւններուն, ու անյապաղ պատասխանատու վերաբերմունք ցուցաբերել այդ թերութիւններէն ձերբազատուելու համար;
Ո՞ր թերութիւններուն մասին է խօսքը.
Ձերբազատուիլ անիմաստ դարձած Հայու գերադասութեան մտածելակերպէն; Ի՞նչ գերադասութեան մասին կը խօսինք՝ երբ հասած ենք անդունդի ծայրը, բզիկ բզիկ, անտեր ու անկարող՝ մեր յոյսը դնելով ուրիշներու վրայ, մեր իսկ էական գոյութիւնը ապահովելու հարցերով; Ի՞նչ գերադասութեան մասին կը խօսինք՝ երբ հարիւր տարիներ շարունակ չէինք կրցած մեր միլիոնաւոր տարագիր ժողովուրդը ի մի բերել ազգային մէկ ծրագիրի մը շուրջ; Մեր հանճարներու ներոյժը սպառած ենք՝ վասն ուրիշ ազգերու բարգաւաճման ծրագիրներու սպասարկման; Ուրեմն իրապաշտութեան կտրուկ վերադարձ պէտք է՝ իմանալով մեր իսկական դիրքերը, ճիշդ գնահատելով մեր իսկական ու գործնական ծառայութեան մէջ մտնող հնարաւոր առկայ ներոյժը, եւ ոչ թէ գոյութիւն ունեցող բայց բանի մը չծառայող ներոյժը; Սա չի նշանակեր հրաժարուիլ մեր ազգային հպարտութեան իրաւունքէն՝ այլ ընդամէնը կոչ է, արդարացնելու եւ ամրապնդելու այդ հպարտութեան իսկական եւ գործնական հիմքերը, առանց իյնալու անիմաստ ինքնահաւանութեան մոլորեցուցիչ ծուղակին մէջ;
Չ՛ակնկալել որեւէ լուծում մեր սեփական ազգային հարցերուն՝ որեւէ արտաքին կողմէ; Հետեվաբար հրաժարիլ մէկ անգամ ու ընդ միշտ քննադատելէ ու դժգոհելէ այլ պետութիւններու կողմէ ինչոր թերացման կամ մեր իրաւունքները չ՚պաշտպանելու մեղադրանքով; Լաւ պէտք է իմանանք, որ մեր ազգային իրաւունքները կ՛իրականանան երբ մենք կը կատարենք մեր բաժինը, կը լուծենք մեր ներքին հարցերը, կը մշակենք մեր սեփական ազգային իրաւունքներու իրականացման ամբողջական ծրագիրը՝ որուն մէջ նկատի կ՛ունենանք այն բոլոր ազդեցիկ պետութիւններու շահերը, մեր իրաւունքներու իրականացման ճամբուն վրայ, յետոյ նոր կը մօտենանք մեր ակնկալիքներու ցուցակով տուեալ պետութիւններուն՝ որոնց այսօր կը մեղադրենք մեր իրաւունքներուն չ՛աջակցելու յանցանքով; Ուրիշ ձեւ չ՚կայ;
Ներկայ համաշխարհային քաղաքական եւ ռազմական լարուածութեան վիճակի պայմաններուն մէջ՝ Հայերս պէտք է զերծ մնանք կողմնակալ դիրքորոշումներէ, որքան ատեն որ մենք մեր ամբողջական պատմական հողերը չենք վերադարձուցած; Ներկայ պայմաններուն մէջ մենք լաւագոյն պարագային կը դառնանք միայն գործիք կամ դաշտ՝ սպասարկելով ուրիշ տիրութիւններու հակամարտութիւններուն; Այն ինչը որ մեր ազգային եւ հողային իրաւունքներու պահանջատիրութեան աշխատանքներն ու ջանքերը կը դարձնեն անօգուտ եւ անհնար; Պէտք է յստակօրէն գիտակցինք թէ մեր իրաւունքներու վերականգնման ու իրականացման լաւագոյն պայմանները կը հանդիսանան միայն ու միայն միջազգային եւ համաշխարհային համերաշխութիւնն ու խաղաղութիւնը; Ուստի մենք եթէ կատարելու դեր մը ունինք՝ ապա ան վճռականօրէն խթանող գործօն պիտի հանդիսանայ այն բոլոր նպաստաոր համաշխարհային համերաշխութեան եւ խաղաղութեան ջանքերուն, եւ ոչ թէ կամայ թէ ակամայ մասնակիցը միջազգային լարուածութիւններ յառաջացնող ու տարածող գործերուն;
Ասոնք մեր հիմնական թերութիւններուն են, որոնց մասին լուրջ մտածելու, եւ անոնցմէ անյապաղ ձերբազատուելու կարիքն ունինք;
Իսկ որոնք են մեր ներքին, տարածաշրջանի եւ համաշխարհային դաշտերու վրայ ներկայիս նպաստաւոր հանդիսացող տուեալները՝ որոնց հանդէպ պէտք է մեր ուշադրութիւնը կեդրոնացնենք ու ընդունինք որպէս հիմք մեր ապագայ աշխատանքներուն.
Այսօր գոյութիւն ունի լայնածաւալ եւ աճող ազգային զարթօնքի առողջ հոսանք մը, որ մեր ազգային իրաւունքներու պաշտպանութեան եւ անոնց տէր կանգնելու ուղղութեամբ բարձր գիտակցութեան նոր որակ կը ցուցաբերէ, ու կ՛աշխատի արդիական ու կառուցողական մտայնութեամբ; Այս հոսանքի ամենաարդար ներկայացուցիչներն են մինչ օրս Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան կառավարական կառոյցները (Արեւմտեան Հայաստանի Ազգային Խորհուրդը, Նախագահական կառոյցը, Կառավարութիւնն ու Խորհրդարանը); Սա չի նշանակեր որ մեր կառոյցները միակն են սոյն գիտակցութեան զարթօնքին մէջ, բայց կրնանք ամենայն վստահութեամբ յայտարարել, որ միակն են որ ճիշդ ուղղութեան վրայ գործի լծած են այդ գիտակցութիւնը; Գիտակցութիւնը ինքնանպատակ գործընթաց մը պետք չէ ըլլայ, ան ոչ մէկ բանով կրնայ ծառայել մեր ազգային գերագոյն շահերուն՝ եթէ չի վերածուիր դրական աշխատանքի;
Համաշխարհային առճակատումներն ու լարուածութիւնները վերջին տարիներուն կը զարգանան այնպիսի եղանակով մը, որ համաշխարհային համերաշխութեան եւ խաղաղութեան անհրաժեշտութիւնը կը դառնայ հրամայական եւ պահանջք եւս՝ բաւական շատ պետութիւններու համար; Նշմարելի են կարգ մը ազդեցիկ պետութիւններու մօտ դէպի միջազգային օրէնք վերադարձի, եւ զայն վերականգնելու անհրաժեշտութեան հանդէպ լուրջ մօտեցումները, որոնք մեր ազգային իրաւունքներու իրականացման համար ամենանպաստաւոր պայմանները ստեղծելու պատմական առիթի դուռ մը կը բանան, որուն ընդմէջէն լիարժէք ձեւով անցնելու պատրաստ պէտք է ըլլանք ոեւէ պահի;
Այն բոլոր ուժերն ու իրենց տրամադրուած անցեալի պայմանները՝ որոնք թոյլ տուին կարգ մը ազդեցիկ պետութիւններուն ազատօրէն ոտնակոխ ընելու Հայ բնիկ ժողովուրդի իրաւունքները՝ վտանգի տակ դնելով մեր ճակատագիրը, եւ մասնակից դարձան մեզ ամբողջական վերացման եզրին հասցնելու տխուր գործին, այն ուժերը՝ այսօր արդեն սկսած են իրենց վարած անարդար արարքներու անյաջողութեան մասին իմանալ գործնական գետնի վրայ; Այդ տխուր ծրագիրներուն վերականգնումը այսօր արդէն անհնար կը դառնան; Աէկ դար առաջ տիրող իրավիճակը այսօր այլ եւս գոյութիւն չունի;
Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան պետական կառոյցները՝ գիտակցելով այստեղ յիշատակուած եւ անցեալին տեղի տրուած թերութիւններն ու ներկայիս առկայ նպաստաւոր հնարաւորութիւնները՝ անցած են լրջօրէն ծրագրուած աշխատանքներու արդէն տարիներէ ի վեր, բայց յատկապէս այս աւարտուող 2016 տարուան ընթացքին, ու կը պատրաստուին պատմական եւ դրական յաջողութիւններու մասին յաղորդելու ամբողջ Հայութեան՝ 2017 թուականի ընթացքին;
Աեր ծրագիրներուն մասին յայտարարութիւններ չունինք՝ անոնք մշակուած են գործադրման նպատակով;
Յաղթանակը մերն է եւ մօտ է;
Գառնիկ Վահագնի Սարգիսեան
Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան Արտաքին Գործոց Նախարար
Հասունացել է պահը անդրադառնալու նշանակալի եւ հիմնարար խնդիրներին, Արեւմտյան Հայաստանի ներքին եւ արտաքին քաղաքականությանը:
Ինչվերաբերվումէներքինքաղաքականությանը.
Այս տարի շատ կարեւոր տարի է, վճռորոշ տարի: Ինչպես եւ հայտարարել էինք, այն շատ հետեւանքներ թողեց Մերձավորարեւելյան տարածաշրջանի եւ Արեւմտյան Հայաստանի չափանիշներով:
ԱրեւմտյանՀայաստանիՀանրապետությանՍահմանադրությունը հասցվեց ավարտին: Այս իրադարձությունը ամենակարեւորն է այս տարվա ընթացքում:
Վերջին նստաշրջանի ընթացքում ես խոստացա ներկայացնել Սահմանադրությունը եւ խոստումս կատարեցի, շնորհիվ պարոնՏիգրանՓաշաբեզյանիեւպարոնԱրմենակՀարմանդայանի քրտնաջան աշխատանքի, չմոռանալով պարոնՄովսեսՆաջարյանին, որն արդյունավետ ձեւով ավարտին հասցրեց հայկական աշխարհում միակ աշխատությունը’ ԱրեւմտյանՀայաստանիՀանրապետությանՍահմանադրությունըարեւմտահայերենլեզվով:
Մեր Սահմանադրությունը վավերացվեց 2016 թ. մայիսի 9-ին եւ ճանապարհ բացեց Սեւրի Խաղաղության դաշնագրի վավերացման համար, որը տեղի ունեցավ 2016 թ. հունիսի 24-ին, «Ծովային Իրավունքի մասին» Կոնվեցիայի, որը վավերացվեց 2016 թ. օգոստոսի 9-ին, «Պետություններիիրավունքներիեւպարտականություններիմասին» Մոնտեվիդեոյի կոնվեցիայի ընդունման ու ճանաչման համար, 2016 թ. հոկտեմբերի 1-ին: Մենք շարունակելու ենք այս ճանապարհով ընթանալ հաշվի առնելով միջազգային կոնվեցիաները, ի վերջո ցույց տալու համար, որ Արեւմտյան Հայաստանը պատրաստ է վերականգնել իր իրավական կարգավիճակը, ինչպես նշված է 1920 թ. դեկտեմբերի 10-ին, այն ժամանակ, երբ Ազգերի Լիգան ընդունեց նորաստեղծ Հայկական Պետությունը:
Այս ամենին կարող ենք ավելացնել, որ պատրաստվում ենք հրատարակել երկու մենագրություն, մեկը վերաբերվում է Արեւմտյան Հայաստանը, որպես Պետություն ճանաչելու պայմաններին, մյուսը՝ Արեւմտյան Հայաստանը, որպես Ազգային Լիգայի անդամ ճանաչելու պայմաններին:
2016 թ.ն սկսել ենք պատրաստվել մեր ազգային բանակի հարյուրամյակին, Արեւելյան Լեգիոնը դարձավ Հայ Լեգիոն: Այս կամավորների Լեգիոնը մինչեւ այսօր Սիրիայում, Արցախում, որտեղ որ անհրաժեշտ է ծառայում է մեր քաղաքացիներին պաշտպանելու գործին:
Այս ամիս լրանում է Արեւելյան Լեգիոնի ստեղծման 100-ամյակը: Սկզբում Լեգիոնի մեծամասնությունը կազմում էին Հայոց ցեղասպանությունից մազապուրծ կամավորներ, ովքեր գալիս էին Կիլիկիայից եւ Մուսա Լեռից:
Արեւելյան Լեգիոնը, որ հետո կոչվեց «Հայկական Լեգիոն», ապագայում հանդիսանում է ԱրեւմտյանՀայաստանիԱզգայինԲանակի արմատը:
«Հայկական Լեգիոնը», որ այսօր կոչվում է «Հայ Լեգիոն», կհառնի մոխիրներից, կամավոր պահուստային պարտավորությունների ծրագրի շնորհիվ, որը հաստատվել է Արեւմտյան Հայաստանի թիվ 37-րդ հրամանագրով:
2017 թ. կլինի Հայ Լեգիոնի 100-ամյակի տարի: Այս առիթով ես կոչ եմ անում բոլոր կամավորներին միանալ Լեգիոնի շարքերին:
Արեւմտյան Հայաստանի անունից ես իմ հարգանքի տուրքն եմ մատուցում ազատամարտիկներին, ովքեր կամավոր ձեւով Արեւելյան Լեգիոնի ստեղծման օրից մինչեւ Արցախի եւ Սիրիայի պատերազմ ծառայում են պաշտպանելու Արեւմտյան Հայաստանը որպես Հայրենիք եւ որպես Գաղափարախոսություն:
Այժմ անցնենք արտաքին քաղաքականության խնդիրներին:
ՀայաստանիՀանրապետություն
Այսօր Արեւելյան Հայաստանի Հանրապետությունը ներառում է մեծ թվով Արեւմտյան Հայաստանի հայեր, ովքեր այնտեղ են տեղափոխվել ցեղասպանության տարիներին, ինչպես նաեւ նոր փախստականներ, որ եկել են Սիրիայից:
Չնայած այն փաստին, որ հայերի ցեղասպանությունը ճանաչել է, որտեղ Արեւմտյան Հայաստանը ներկայացված է Երեւանի Ծիծեռնակաբերդի նահատակների հուշարձանով, բայց մեր իրավունքները, որպես բնիկ ժողովուրդ Հայկական լեռնաշխարհում ճանաչված չեն Երեւանի իշխանությունների կողմից: Այս ամենի պատճառն այն է, որ համապատասխան աշխատանքներ չեն կատարվել իշխանությունների հետ եւ այս աշխատանքը մենք կսկսենք կատարել հենց տարվա սկզբից’ թարգմանելով Բնիկ ժողովուրդների իրավունքների հռչակագիրը հայերեն լեզվով, որն ընդունվել է ՄԱԿ-ի 144 պետությունների կողմից, 2007 թ. սեպտեմբերի 13-ին:
Արցախ
Թույլ տվեք վերադառնալ 2016 թ. ապրիլի սկիզբ, Քելբաջար շրջանի ազատագրման 23-րդ տարեդարձին:
Սահմանագիծը, որը պաշտոնական սահման չէ, այլ պաշտպանության սահման, որն ամբողջովին ականապատված էր: Տեխնիկապես թշնամուն հեռացնելը պետք է լիներ կամ անցնելով բարձր սարը, կամ վարկյանական ականազերծմամբ, որի նպատակն էր ստեղծել անվտանգության միջանցք, մի մետր կորցնելն էլ թշնամու համար զգալի կորուստ էր:
Երկու դեպքերում էլ անհնար էր ծածուկ գործելը, այսինքն ականազերծողները ամեն դեպքում կհայտնաբերվեին եւ հայկական ուժերը բավական ժամանակ կունենային առանց շտապելու մաքրել տարածքը:
Իհարկե, ես մի պահ չեմ կարող մտածել, լինելով Թալիշի կենտրոնից 3.5 կմ բարձրության վրա, որ մեր գծերը ապահովված չէին: Այս վերլուծությունը ծագում է հանցագործությունների հետեւանքով, որ տեղի են ունեցել:
Բայց տեղի ունեցավ անկանխատեսելի իրադարձություն, սա մի ներհոսք է, որպեսզի չասվի «ցունամի»:
Ազատամարտիկները, որ եկել էին ամբողջ աշխարհից, առաջին իսկ օրից Արցախ շատ դժվար պայմաններով: Ես վստահ եմ, իհարկե ճակատային դիմադրությունն էր, բայց նաեւ ազատամարտիկների ներհոսքը, որ փոխեց խաղաթղթերը եւ մենք հետ մղեցինք հակառակորդին:
Եթե պատերազմական գործողությունները շարունակվեին կարճ ժամանակում կհասնեինք Քուռ գետի ափը’ Հայաստանի (Անահիտի Աղբյուր) իրական սահմանին:
Արցախյան պատերազմի ընթացքում 1992-ից ի վեր մենք միանգամայն ինքնուրույն էինք մեր գործողություններում, մանավանդ, որ մեզ համար ավելի դյուրին էր գոյատեւման միջոցներ հայթայթել Բաքվի կողմից, քան Երեւանի: Որքան շատ Բաքուն զինվի, մենք ավելի ուժեղ կլինենք, այն էր մեր հոգեբանական ռազմավարությունը:
Բաքվի ռազմագետները լավ գիտեն, նրանք խելացի որոշում են կայացրել, դադարեցնել հակամարտությունը գոնե ժամանակավոր, որի նպատակն է ուղիներ գտնել վերահսկելու համար այս իրավիճակը եւ այս «ցունամին»:
Մենք կարող ենք նկատել, որ մասնավոր քաղաքական ուշադրության տակ է գտնվում մի ուղղություն, որն այսօր Երեւանի իշխանությունները սխալմամբ անվանում են «Սփյուռք», այսինքն մի ռազմական ներուժ, որ անգամ Երեւանի համար դժվար է ճիշտ հայտնաբերել:
Իրականությունը պարզ է, այս բոլոր գործողությունները եւ հնարքները իրավիճակը չեն փոխել, մեծամասնությունը լռությամբ կրում է ռազմավորման ներուժը, որ նրանք ունեն, արթնանում է գրեթե բնականաբար, երբ հայ ժողովուրդին կամ Հայաստանի տարածքներին իրական վտանգ է սպառնում:
Մենք նկատեցինք, որ «Սասնա Ծռեր» շարժումը չստացավ ակնկալվող ռազմավորումը ազատամարտիկների կողմից, բայց հենց որ վտանգ է սպառնում Արցախին, ռազմավորումը հասնում է իր գագաթնակետին: Ես հիմա նշում եմ մի մասը ռազմավորման, ես նրանց կանվանեմ «երիտասարդ կամավորներ», որովհետեեւ նրանց հետեւում կան ուրիշները «վետերաններ»:
Այս տարի պաշտոնական այցը Նախագահ Բակո Սահակյանին եւ այցելությունը Թալիշ մեզ թույլ տվեց հիշեցնել Արեւմտյան Հայաստանի ընդհանուր հանձնառությունը արեւելյան գծերի վերաբերյալ, համաձայն Սեւրի Դաշնագրի 92-րդ հոդվածի:
Հիշեցնեմ պարզապես մեր Կառավարության համար, որ Արցախը կազմում է Արեւմտյան Հայաստանի անբաժանելի մաս, այսինքն 1920 թ. Հայկական Պետության մաս, ինքնավարություն իրավունքով:
Ադրբեջանի ռազմական հարձակման հետեւանքով, հիշեցնելով թշնամու կողմից ներկայացված զեկույցը բնակչության վերաբերյալ (04.2016) ավելացնելով Ադրբեջանի հայ բնիկ ժողովրդի 500.000-ի բնաջնջումը, 25 տարվա պատերազմը խլեց տասնյակ հազարավոր կյանքեր, 11-րդ տարին է լրանում Նախիջեւանում Ջուղայի գերեզմանոցի բարբարոս ոչնչացման, խնդիրը հետեւյալն է, քաղաքական եւ դիվանագիտական համաձայնությունը կհետաձգվի այնքան ժամանակ մինչեւ կգտնվի մի գլոբալ հատուցման մեխանիզմ Նախիջեւանի,Արցախի եւ Ադրբեջանի հայերի համար:
Սիրիա
Ինչ վերաբերվում է Սիրիային մեկ տարուց ավելի է ինչ տարբեր ուժերը որոշեցին բնաջնջել Ջեզիրեհի քրիստոնյա բնակչությունը, թուրքական եւ ֆրանսիական իշխանությունների աչքերի առջեւ: Մենք կարողացանք դիմադրել, ունենալով տասնյակ քաղաքացիական զոհեր: Այսօր մեր ուժերը, որ գտնվում են այնտեղ ապահովված չեն այս տեսակի հարձակումներից, որ կարող են տեղի ունենալ ամեն պահ:
Թուրքիա
Լավագույն ճանապարհն է ձեզ հիշեցնել մեր դիրքորոշման մասին վերընթերցելով իմ բաց նամակը նախագահ Ռեջեփ Թայիբ էրդողանին
Բաց նամակ Թուրքիայի Հանրապետության Նախագահ պարոն Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանին
«Պարոն Նախագահ,
Դուք լավ գիտեք, թե ինչ հանգամանքների համար մեր Պետությունները դիվանագիտական հարաբերություններ չունեն, ես նկատի ունեմ Արեւմտյան Հայաստանը եւ Թուրքիան:
Մեր տարաձայնությունը, ոչ այնքան բախումնային է, այլ վիճելի, քանի որ իմ ժողովուրդը դարձել է ոչ միայն բազմաթիվ, նախօրոք պարբերաբար ծրագրված բնաջնջման զոհ, այլ նաեւ մեր պետության անկախությունն ու ինքնիշխանությունը յուրացվել են ապօրինաբար:
2011 թ. ապրիլի 18-ին, մեր կողմից Ձեր նախորդ Պարոն Աբդուլ Գյուլին հղած դիմումի մեջ, առաջին անգամ պատմության ընթացքում, խոսում էինք Հայոց ցեղասպանության ճանաչման խնդրի մասին: Ձեր կառավարության կողմից ջանքեր գործադրվեցին հայ ժողովրդի նկատմամբ գործադրված ոճրագործությունների իրական լինելու մասին, դուք նույնիսկ Ձեր անձնական նախաձեռնությամբ բացառիկ որոշում ընդունեցիք, որպեսզի Թուրքիայում եւ Արեւմտյան Հայաստանում բնակվող հայ ժողովրդին թույլատրվի հիշատակել իրենց դարավոր սուգը քաղաքացիկան եւ կրոնական տարբեր միջոցառումներով:
Սպասվածին հակառակ, Արդարություն ու զարգացում Ձեր կուսակցությունը 2015 թ. նոյեմբերի 1-ին խորհրդարանի ընտրություններում հաղթեց, վերստանալով խորհրդարանի մեծամասնությունը, որ կորցրել էր նախորդ ընտրություններում: 2015 թ. հունիսի 7-ին, պարգեւատրվելով ձայների 49,3 տոկոսով Ձեր քաղաքական խմբավորումը կարողացավ խորհրդարանում զբաղեցնել 550 տեղից 316 տեղ:
Բայց, այնուհետեւ, Ձեր կառավարությունը 2016 թ. սկզբին, տեղական բնակչության խռովությանը դիմակայելու պատրվակով, բռնի ուժ գործադրեց Հակարի, Սիրնակ, Սիլոփի, Ջիզրե եւ Դիարբեքիր (Տիգրանակերտ) քաղաքներում:
Այսպիսով, մենք հասանք ճակատագրական ամսաթվին հուլիսի 15-ին, Նիցցայում (Ֆրանսիա) տեղի ունեցած բարբարոսության հաջորդ օրը, միջնադարյան մայրաքաղաք Անին գրանցվեց ցանկում, որպես համաշխարհային նշանակության ունեցվածք Թուրքիայի անունով, որը հետաձգվեց մինչեւ 2016 թ. հոկտեմբերի 24-ը: Իհարկե, 2016 թ. հուլիսի 15-ից ի վեր, Թուրքիայում արմատական փոփոխություններ են տեղի ունեցել, օրինակ արտակարգ իրավիճակների դեպքում, պատժիչ միջոցներ կիրառելու վերաբերյալ:
Այնուամենայնիվ, այսօր մենք մի ընդհանուր գործ ունենք, այն է, մեր պատասխանատվության կշիռը, որպես պետության առաջնորդներ: Դուք, որ պատասխանատու եք մի պետության, որն ունի համաշխարհային աշխարհակալում, որի ժողովուրդը տեղավորված է մի տարածքում, որտեղից ոչնչացրել է բնիկ ժողովուրդների մեծամասնությանը, իսկ ես այսօր սահմանափակ պատկերացում ունեմ մեր ժողովրդի ունեցած սահմանված իրավունքների մասին, մեր բնօրրանի մասին, որոնք ճանաչվել են բոլորի, այդ թվում նաեւ Ձեր պետության կողմից, սակայն ընտանիքների մեծամասնության անձինք մինչ այսօր ցրված են ողջ աշխարհով մեկ:
Այս անորոշությունը, որն ընդունվում է այլ տերությունների կողմից հայ ժողովրդի գործադրման վերաբերյալ, բերում է միջազգային, չեմ ուզում ասել համաշխարհային երկպառակտությունների, եւ հազարավոր նույնիսկ միլիոնավոր մարդիկ տառապում են այս անորոշության պատճառով:
Պարոն նախագահ, վերջին հաշվով, դուք մտածում եք հաղթելու մասին եւ դա Ձեզ առաջ է տանում: Այս ապահովության համար պարտական եք այն փաստին, որ Դուք ունեք բազմաթիվ պետությունների աջակցությունները: Արեւմուտքում (Ֆրանսիա, Գերմանիա, իհարկե ԱՄՆ, ինչպես նաեւ Թուրքիային մոտ հարեւան պետություններ…) Մերձավոր Արեւելքում, ինչպես նաեւ ներառեալ «Էրմենները», ովքեր հավատում են Ձեր քաղաքական հաղթանակին:
Ուրեմն, Դուք ունեք անսահման միջոցներ ոչնչացնելու համար այսպես կոչված Պետության պաշտպանության համար նախազգուշական միջոցների ծրագրերին հակասող ամեն մի դիմադրություն եւ ընդդիմություն, կարիքի դեպքում կարող եք արհամարել հարեւան պետությունների ինքնիշխանությունը: Բացի այդ, տարօրինակ այս միջազգային աջակցությունը (չասելու համար մեղսակցությունը), խնդիրը պարզորեն մի բնիկ ժողովրդի ցեղասպանության մասին է, ինչպես նաեւ մեր բոլորի կողմից ճանաչված պետության ինքնիշխանության ապօրինի յուրացման մասին: Այսինքն հայ բնակչության մեծամասնության բնաջնջման մասին, որի հետեւանքով տեղի է ունենում տարածաշրջանի ժողովրդագրական փոփոխություն, այսինքն արդյունքում’ բռնազավթվում է տարածաշրջանը:
Այս իրականության ամենավատ մասն այն է, որ բնակչությունը տվյալ ժողովրդագրական շրջանում Հայոց ցեղասպանության պատճառով փոփոխվել է, այժմ էլ հանդիսանում է գլխավոր թիրախը:
Այս բնակչությունը, որ երեկ ստեղծվել է հայ ժողովրդի մոխիրների վրա, այսօր զոհ է դարձել, եւ եւս մեկ անգամ հայ ժողովուրդը հայտնվել է զոհերի շարքում: Սա անհավանական է, բայց այս է մեր պայքա՜րը:
Անպատժելիությունը, ի դեմ Հայոց ցեղասպանության հատուցումների համար, ինձ ստիպում են բարձրացնել հետեւյալ հարցը, Փոքր Ասիայում բնակչության բնաջնջման գործընթացը, որ սկսվել է 1894 թ.-ից, այսինքն 122 տարի առաջ, ե՞րբ է դադարելու:
Արդյո՞ք պետք է թալանել եւ տեղահանել բնակչությանը ամբողջությամբ ժողովրդագրական տարածաշրջանում, քանզի այսօվա ժողովուրդը, որ բնակվում է ձեր դուրը չի գալիս:
Այս դեպքում պետք է ոչնչացնել աշխարհի բնակչության զգալի մասը:
Ընտրելով անվերջանալի ցեղասպանության ուղին, մի կոտորածը փոխարինելով մեկ այլ կոտորածով, գլխավորները, ովքեր վստահությամբ եւ մեծ եռանդով մասնակցում են իրենց համազգի ոչնչացման գործընթացին, չեն մտածում, որ հաջորդ զոհը իրենք են լինելու: Նրանք այդ մասին չգիտեն չնայած այն տեղի է ունենում 1894 թ.-ից սկսած: Հնարավոր է, որ այս ապահովությունը բաց կողմեր ունենա: Այն կերեւա օգտագործելուց հետո, քանի որ հետեւելով պատմությանը, ոչինչ չի ասում, որ այն կավարտվի այնպես, ինչպես ծրագրված է»:
Կարին, Նոյեմբեր 04, 2016 թ
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ
ԱՄՆ-ի համար մենք ողջունում ենք Նախագահ պարոն Դոնալդ Թրամփին հետեւյալ կերպ.
«ՊարոնՆախագահ՝ԴոնալդԹՐԱՄՓ
Ես, Արեւմտյան Հայաստանի ժողովրդի եւ իմ կողմից, հղում եմ Ձեզ մեր ջերմ շնորհավորանքները նախագահական ընտրությունների հաղթանակի առթիվ, որը հաղթանակ է ազատ, ինքնիշխան Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների համար:
Այն կանայք եւ տղամարդիկ, ովքեր անցյալում հավատում էին արդարության եւ ազատության արժեքներին, այսօր հստակորեն պաշտպանված են:
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները Առաջին Համաշխարհային Պատերազմի ընթացքում Կոնստանդնուպոսլի ԱՄՆ դեսպան՝ պարոն Հենրի Մորգենթաույի հաշվետվությունների եւ հուշագրությունների շնորհիվ, միջազգային հանրության առջեւ ներկայացրեց հանցագործությունները, որ ենթարկվել էր հայ ժողովրդը:
Դա Ամերիկայի Միացյալ Նահագներն են համաշխարհային իշխանությունում, որ հիմք են հանդիսանում ժողովրդավարության, արդարադատության եւ ազատության բնագավառում, քանի որ 1920 թ. մայիսի 11-ին ԱՄՆ Սենատը ճանաչեց Հայաստանի Հանրապետությունը Արեւմտյան Հայաստանի տարածքում եւ ընդունեց ԱՄՆ 28-րդ Նախագահ Վուդրո Վիլսոնի Իրավարար Վճիռը (22 նոյեմբեր, 1920), որտեղ նա նշել է սահմանները Թուրքիայի եւ Հայաստան պետության միջեւ:
Այս Հայաստանը (Արեւմտյան Հայաստանում) 1920 թ. հունվարի 19-ին Փարիզի համաժողովում դե ֆակտո ճանաչվել է Դաշնակից Տերությունների կողմից, 1920 թ. մայիսի 11-ին Սան Ռեմոյի համաժողովում, որի հիմքն էր հանդիսանում Խաղաղության Պայմանագիրը՝ ստորագրված Սեւրում 1920 թ. օգոստոսի 10-ին, (պայմանագիրը վավերացված է 2016 թ. հունիսի 24-ին Արեւմտյան Հայաստանի կողմից):
Դա Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներն են, որ հստակ եւ բացահայտ ձեւով ստորագրեցին Կոնվեցիա՝ «Ցեղասպանություն հանցագործությունը կանխարգելելու եւ պատժի մասին» (1950 թ.), որը հիշեցնում է թուրքերի կողմից կատարված հայկական ջարդերի մասին, որպես ցեղասպանության հանցագործություն, հիմք ընդունելով Ռաֆայել Լեմկինի սահմանումը, որին «Արդարադատ գործիչ» տիտղոս շնորհվեց Արեւմտյան Հայաստանի կողմից (2016 թ. նոյեմբերի 7-ին):
Դա Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներն են, որ այսօր անկեղծորեն մերժեց հետապնդել անարդարությունը եւ որոշեց հանձնել իր վստահությունը Ամերիկյան ժողովրդի որդի՝ Դոնալդ Թրամփին, պաշտպանելու համար արժեքներն ու առաքինությունը, որոնք ըստ էության գերարժեքություն են հանդիսանում:
Պարոն Նախագահ, Մենք ցեղասպանություն վերապրածների սերունդներն ենք, ովքեր այսօր անհամբեր սպասում են, որ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները Ձեր գլխավորությամբ, Պետությունների իրավունքներին առնչվող Մոնտեվիդեոի Կոնվեցիայի միջոցով, (Արեւմտյան Հայաստանի կողմից հաստատվել է հոկտեմբերի 1-ին, 2016) համարձակ որոշում ընդունի՝ նախաձեռնելով կիրառել Նախագահ Վուդրո Վիլսոնի Իրավարար Վճռի համապատասխան իրավական բաժինը:
Շնորհավորում եմ Ձեզ եւ գիտակից, ակտիվ ամերիկայի ժողովրդին, մենք Ձեզ եղբայրական ձեռք ենք մեկնում, որպեսզի մեր երկու ժողովուրդները կարողանան միասնաբար աշխատել անվտանգության, կայունության եւ բարգավաճման հովանու ներքո, հիմքեր դնեն մարդկության լավագույն ապագայի համար, հարգելով մեր բնական պաշարները, եւ այլեւս երբեք բնիկ ժողովուրդները բռնի ուժով չտեղահանվեն ու չոչնչացվեն համակարգված ծրագրերի միջոցով:
Մենք համոզված ենք, որ այսօր աշխարհի մեծ տերությունները իրական հնարավորություն ունեն ուղելու անցյալի սխալները՝ ընդունելով միջազգային օրենք, որի հիմքը կհանդիսանա Խաղաղությունը, առանց որի աշխարհը կվերածվի քաոսի, ուր իշխում է բարբարոսությունը, որ մենք նկատում ենք այսօր Մերձավոր Արեւելքի պատերազմող երկրներում:
Վերադարձնելով արդարադատությունը, պարոն Նախագահ, Դուք մեզ հնարավորություն կտաք համագործակցել՝ աջակցելու համար համաշխարհային ճակատագրի կառուցմանը, որ Դուք այսօր ղեկավարում եք:
Հարգանքներով – Կարին, Նոյեմբեր 09, 2016 թ
Այպիսով մենք սկսել ենք դիվանագիտական հարաբերությունների գործընթաց ԱՄՆ-ի նոր վարչակազմի հետ:
Ռուսաստան
Ինչ վերաբերում է Ռուսաստանին, ինչպես դուք կարող եք նկատել դիվանագիտական հարաբերությունները շարունակվում են ԶԼՄ-ների միջոցով մեծ ուշադրություն դարձնելով Արեւմտյան Հայաստանին: Հայ-ռուսական հարաբերությունները կամրապնդվեն 2017 թ. ընթացքում: Մենք կնշենք Արեւմտյան Հայաստանի ճանաչման 100-ամյակը Ռուսաստանի կողմից:
Սեւրի դաշնագիրը ստորագրած պետություններ
Բոլոր այն երկրները, որոնք ստորագրել են Սեւրի Դաշնագիրը հատուկ ուշադրության առարկա կլինեն 2017 թ. ողջ ընթացքում’հաշվի առնելով որ 2020 թվականը շատ հեռու չէ:
Բոլոր երկրները, որ ճանաչել են Հայերի ցեղասպանությունը եւ Արեւմտյան Հայաստանի հայերի իրավունքները, ինչպիսիք են Ռուսաստանը, Հայաստանի Հանրապետությունը (Արեւելյան) եւ Բոլիվիան հատուկ ուշադրության կարժանանան:
Այն պետությունները, որոնք ճանաչել են «1915 թ. հայկական ցեղասպանությունը», ինչպես Ֆրանսիան եւ Եվրոպական Պառլամենտը, ապա նրանց կառաջարկվի նկատի ունենալ Արեւմտյան Հայաստանի խնդիրը:
Բոլոր այն երկրները, որոնք ընդունել են բնիկ ժողովուրդների իրավունքների հռչակագիրը, հատուկ ուշադրության կարժանանան:
Վերջապես ես կցանկանայի ելույթս ավարտել հիշեցնելով մեր եղբայրական հարաբերությունների մասին հին ժողովուրդների հետ արեւիների, հույների, եզդիների եւ քրդերի: Նրանք մեզ դրդեցին ստեղծել միասնական ուժ, պաշտպանելու համար ընդհանուր իրավունքները, որը կիրառական է ոչ միայն որպես բնիկների, այլ նաեւ որպես Արեւմտյան Հայաստանի քաղաքացի:
Մենք դրական արձագանքեցինք այս նախաձեռնությանը, 2017 թվականը մեզ թույլ կտա ձեւավորել աշխատանքներ տղամարդու եւ կնոջ կորիզով, ովքեր հավատում են ընդհանուր ապագային ուղեկցված հատուկ շրջանակներով:
Ես դիմում եմ մեր բոլոր հայրենակիցներին, առողջություն եւ խաղաղություն գալիք 2017 թ.-ին:
Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կառավության անցած ճանապարհի եւ նոր հեռանկարների մասին
Ներկա գործընկերներից, ընկերներից ու համակիրներից շատերն են ականատես այն դժվարին ճանապարհի, որ անցել է Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Կառավարությունը ստեղծման օրից՝ 4 փետրվար 2011-ից մինչեւ այսօր, այս հինգ տարիների ընթացքում: Ավելին՝ նրանցից շատերը դրա մասնակիցներն են: Եւ լավ օրեր ենք ապրել միասին եւ վատ, եւ իսկապես շատ վատ, բայց դյուրին իրավիճակներ չենք տեսել ու չենք ապրել:
ԱՀՀ Կառավարությունը մշտապես կրել է այն ծանր պատասխանատվությունն ու պարտավորեցնող դիրքը, ինչի կոչված է եղել ի սկզբանե: Մշտապես ներկա է եղել ու եղել առաջին դիրքերում՝ այնտեղ, որտեղ նախաձեռնությունների կարիքն է զգացվել, օր ու գիշեր տքնել է այնտեղ, որտեղ դրա պահանջն է զգացվել, պաշտպանել է այնտեղ, որտեղ դրա անհրաժեշտությունն է եղել:
Սակայն դա մի ամբողջական ռազմավարություն է եղել:
Հայ ժողովրդի իրավունքների պաշտպանության գործընթացում, Արեւմտյան Հայաստանի հայերի պաշտպանության խնդիրներում առաջին կարեւորության հարցը իրավունքների պաշտպանության իրավական, քաղաքական եւ բովանդակային փաթեթի ձեւաորումն ու ամբողջացումն է, որի սկիզբը դրվել է 2004 թ. Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Խորհրդի կողմից, իսկ շարունակությունը լրացվել ու ամբողջացվել Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային Խորհրդի, ԱՀՀ Նախագահի համակարգի, ԱՀՀ Կառավարության ԱՀՀ Խորհրդարանի սերտ ու կառուցողական համագործակցության միջոցով:
Այն ինչ ստեղծվել ու ձեւավորվել, այն ինչ մենք այսօր կոչում ենք՝ «Արեւմտյան Հայաստանի հայերի եւ Արեւմտյան Հայաստանի իրավունքների պաշտպանության իրավական-քաղաքական միասնական փաթեթ», իրականում հիմքն է ԱՀՀ ռազմավարության եւ բնականաբար հիմքն է ԱՀՀ Սահմանադրության: Հիմքն է ԱՀՀ Մայր օրենքի, որպես Հռչակագիր ու Հռչակագրեր եւ հիմքն է ԱՀՀ Գլխավոր օրենքի, որպես Սահմանադրություն:
Հաջորդ խնդիրը ԱՀՀ պետական կառույցների ձեւավորումն է, որը հակառակ ամեն տեսակ դժվարությունների ու ընդդիմադրության՝ հաջողությամբ շարունակվում է
ԱՀՀ Բյուջեյի մասին: ԱՀՀ Բյուջեյի մեծ ծրագիրը մշակված է եւ ներկայացված ԱՀՀ Խորհրդարան եւ ԱՀՀ Նախագահին: Դրանից բացի ԱՀՀ տարեկան բյուջեյի հոդվածները քննարկվել են նաեւ ըստ նախարարությունների: Բյուջեյից բացի մենք մեկ այլ կարեւոր խնդիր եւս ունենք:
Ասում եմ մենք՝ նկատի ունենալով ԱՀՀ ամբողջ համակարգը: Եւ դրա մեջ, այսօր արդեն, ԱՀՀ Կառավարության խնդիրն է, ռազմավարական խնդիրը, ԱՀՀ ռազմավարության հիմքների հիման վրա՝ բովանդակային, ծավալուն ու խորը համագործակցություն հաստատելը Հայկական Հարցի լուծմանը համախոհ ու դաշնակից պետությունների կառավարությունների հետ: Սա է մեր գլխավոր խնդիրը առաջիկա տարվա, նույնիսկ առաջիկա տարիների համար, նկատի ունենալով զարգացումների այն բուռն թափն ու արագությունը, որ տեղի է ունենում մեր տարածաշրջանում, Մերձավոր Արեւելքում, Արեւմտյան Հայաստանում: Նկատի ունենալով եւ խնդիրները եւ մարտահրավերները, որոնք վերաբերում են ՀՀ-ին, Արցախին, Մերձավոր Արեւելքում եւ Արեւմտյան Հայաստանում ապրող հայությանը:
Երբ ձեռնարկում էինք այս զեկույցի շարադրմանը, մի պահ մտածեցինք, թե այդ ի՞նչ կարեւոր գործեր են իրականացվել 2016-ի ընթացքում ֆինանսական այս սուղ պայմաններում, որ հիմա դրա մասին հիշենք ու ներկայացնենք: Սակայն ընթացքում պարզվեց, որ տարին բավական բովանդակային ու հագեցած է եղել հասարակական – քաղաքական նշանակության հանդիպումներով ու բանակցություններով, հրատարակություններով, համաժողովներով ու դրանց մասնակցությամբ, քարոզչական լայնածավալ աշխատանքներով: Դրանք այնքան շատ են, որ հաշվի առնելով նաեւ այն փաստը, որ մեր գործընկերներից շատերը դրանց մասին առանձին-առանձին կխոսեն, ես կանգ առնեմ մի քանիսի վրա:
2016-ին հրատարակվեց Արեւմտյան Հայաստանի հայերի իրավունքների պաշտպանության ժողովածուի անգլերեն օրինակը: Ավարտվեց ժողովածուի ֆրանսերեն եւ թուրքերեն օրինակների թարգմանությունը եւ դրանք ուղարկվեցին լրացուցիչ սրբագրության: Ծրագրում է ժողովածուի արաբերեն եւ իսպաներեն լեզուներով թարգմանությունը:
Միջոցառումներ իրականացվեցին Սոչիում եւ Ռուսաստանի Դաշնության այլ համայնքներում, որոնք հնարավորություն տվեցին կրկին հանդիպել հայ համայնքի մեր հայրենակիցներին՝ ամրապնդելու հին կապերը, ստեղծելու նորերը եւ մեր խոսքը հասցնելու մեր հայրենակիցներին:
Մասնակցեցինք Երեւանում կայացած լրագրողների 8-րդ համաժողովին եւ կարեւոր ուղերձ փոխանցեցինք այնտեղ, նշելով որ Հայաստան-Սփյուռք-Արցախ եռամիասնությանը ժամանակն է ավելացնելու 4-րդ բաղադրիչը՝ Մերձավոր Արեւելքի եւ Արեւմտյան Հայաստանի հայերի գործոնը:
Արտաքին գործերի նախարար Գառնիկ Սարգիսեանի աշխատանքային այցելությունների շրջանակներում կարեւոր հանդիպումներ ու բանակցություններ իրականացրինք Մերձավոր Արեւելքի երկրների հասարակական, քաղաքական, հոգեւոր ու պետական շրջանակներում:
Նախագահի եւ հատուկ հանձնարարություններով նախարարի հետ միասին այցելեցինք Արցախ, որտեղ շատ կարեւոր հանդիպումներ ունեցանք Արցախի պետական բարձրաստիճան պաշտոնյաների ու ղեկավարների հետ:
Բնականաբար այս ամենի արդյունքում մեծանում է եւ հարաբերությունների ու աշխատանքի ծավալը, եւ Արեւմտյան Հայաստանի հայերի իրավունքների պաշտպանության հնարավորությունները:
Ուստի, այստեղ ամենեւին ավելորդ չէ կրկնել, որ հայ ժողովրդի խնդիրների լուծումը հնարավոր է Հայկական Հարցի լուծման դեպքում միայն, այդ թվում եւ առաջին հերթին Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության (Հայաստան պետության) հաստատումով Արեւմտյան Հայաստանի տարածքի վրա:
Միշտ ենք նշել, որ հաղթանակը մերն է լինելու, համոզված ենք, այդպես է լինելու է:
Ամենայն բարիք ու մեծ հաջողություններ Ձեզ հարգելի գործընկերներ, պատգամավորներ.
Մեծ պատիվ է տրված ինձ առաջին անգամ խոսել Արեւմտյան Հայաստանի Խորհրդարանի առջեւ:
Պետք է ներկայացնեմ ձեզ ինչ նյութերի վրա ենք աշխատում Ժնեւ քաղաքում:
ՄԱԿ-ում հատուկ մասնախումբ կա, որտեղ բնիկ ժողովուրդների իրավունքներն են պաշտպանում, որտեղ Արեւմտյան Հայաստանի պատվիրակությունը մասնակցում է, որպես բնիկ ժողովուրդ:
Շատ հարցեր կան մեր իրավունքների հետ կապված, որ պետք է առաջարկենք:
Մեր ձայնը նախ եւ առաջ բնիկ ժողովուրդների ձայնն է, որով մեզ կարեւորություն տանք, որպես բնիկ ժողովուրդ:
Երկրորդ մասնախմբում, որը կոչվում է Մտավոր Սեփականության Համաշխարհային Կազմակերպություն` մեր Ավանդական սովորություններն են, մեր մշակութային արտահայտություններն են եւ բնական ռեսուրսներն են, որոնց անօրինական յուրացման դեմ պայքար է մղում մեր պատվիրակությունը:
Արեւմտյան Հայաստանի պատվիրակությունը մասնավոր առաջարկներ ունի անօրինական իրացումի նշանակության համար, կապված ցեղասպանության հարցի հետ:
Այս պաշտպանությունը մեր ազգի գոյության հետ է կապված:
Հայ ազգի գոյատեւումը պայմանավորված է հայկական ավանդույթների, մշակութային արտահայտումների եւ բնական ռեսուրսների, այսինքն՝ իր հայրենի հողի պաշտպանության հետ: