Հայաստանի Անկախության Հռչակագիրը հիմնարար իրավական փաստաթուղթ է, ընդունված Հայկական ԽՍՀ Գերագույն խորհրդի 1990 թվականի օգոստոսի 23-ի առաջին նստաշրջանում, որը հռչակում է պետության անկախության հաստատման գործընթացի սկիզբը և սահմանում է հայոց պետականության հիմնարար սկզբունքները։
Հայաստանի Անկախության Հռչակագիրը հանդիսանում է առաջին իրավական քաղաքական փաստաթուղթը, որն ամրագրում է հայ ժողովրդի ազատ կամքն ու իրավունքները և Հայոց ցեղասպանության հետևանքով աշխարհով մեկ փռված հայ ժողովրդի (յուրաքանչյուր հայի) զարգացման ուղենիշը։
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Վազգեն Առաջինը Օրհնել է եւ հատուկ Սուրբ Մյուռոնով օծել է Հայաստանի Հանրապետության Անկախության Հռչակագիրը:
Անկախության հռչակագիրը չի կարող փոփոխվել կամ չեղյալ համարվել. ոչ ոք չի կարող փոխել այս հիմնարար փաստաթուղթը, որը ներկայացնում է ժողովրդի միասնական կամքը և ամրագրում նրա իրավունքները։
Հռչակագիրը հրապարակում է․ «Հայկական ԽՍՀ Գերագույն խորհուրդը՝ արտահայտելով Հայաստանի ժողովրդի միասնական կամքը, գիտակցելով իր պատասխանատվությունը հայ ժողովրդի ճակատագրի առջև համայն հայության իղձերի իրականացման և պատմական արդարության վերականգնման գործում, ելնելով մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի սկզբունքներից և միջազգային իրավունքի հանրաճանաչ նորմերից, կենսագործելով ազգերի ազատ ինքնորոշման իրավունքը, հիմնվելով 1989 թվականի դեկտեմբերի 1-ի «Հայկական ԽՍՀ–ի և Լեռնային Ղարաբաղի վերամիավորման մասին» Հայկական ԽՍՀ Գերագույն խորհրդի և Լեռնային Ղարաբաղի Ազգային խորհրդի համատեղ որոշման վրա, զարգացնելով 1918 թվականի մայիսի 28-ին ստեղծված անկախ Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդավարական ավանդույթները, խնդիր դնելով ժողովրդավարական, իրավական հասարակարգի ստեղծումը՝ հռչակում է անկախ պետականության հաստատման գործընթացի սկիզբը»:
Իսկ Հայաստանի Անկախության Հռչակագրի 11-րդ հոդվածում ասվում է. «Հայաստանի Հանրապետությունը սատար է կանգնում 1915 թվականին Օսմանյան Թուրքիայում և Արևմտյան Հայաստանում հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործին»:
Բոլոր նրանք, ովքեր ոտնահարել են հայ ժողովրդի ազատ կամքն ու իրավունքները, դավաճանել հայ ժողովրդին և հայկական պետությունը, հայ ժողովրդի պահանջով (յուրաքանչյուր հայի), պետք է անհապաղ կանգնեն Հայկական քաղաքակրթական զինվորական տրիբունալի հատուկ քրեական դատարանի առաջ։
Դոնմեի կողմից կազմակերպված ու ծրագրավորված և թուրքերի ու քրդերի ձեռքով իրականացված՝ հայերի, հույների, ասորիների, եզդիների, ալևիների, զազաների և այլ բնիկ ժողովուրդների, ինչպես նաև Արևմտյան Կասպիայի տարածաշրջանի բնիկ ժողովուրդների Ցեղասպանությունը, Մեծագույն Մշակութասպանությունը և Հայրենասպանությունը՝ քրեորեն պատժելի արարք է։
Եթե Հայաստանի գլխավոր դատախազն անհապաղ քրեական գործ չի հարուցում և չի ձերբակալում Հայոց ցեղասպանությունը ժխտելու հարցում ներգրավված մարդկանց, ապա ինքը՝ գլխավոր դատախազը, իր գործողություններով կամ անգործությամբ՝ ընդդիմանում է Հայոց ցեղասպանության ժխտման քրեականացմանը և կատարում է քրեական հանցագործություն, ոչ միայն հայ ժողովրդի (յուրաքանչյուր հայի), այլեւ ցեղասպանությունը վերապրած բոլոր ստեղծագործ ժողովուրդների նկատմամբ։
«…Ուրիշի վիշտ գոյություն չունի,
Ով վախենում է դա հաստատել.
Հավանաբար, կամ սպանում է,
Կամ պատրաստվում է դառնալ մարդասպան…»:
(Կ. Սիմոնով)
Տիեզերքը առաջնորդվում է խորհուրդներով և իմաստություններով։ Դրանք են ձեւակերպում պետություններն ու կայսրությունները, ժողովուրդներն ու հասարակությունները։ «Ցեղասպան Լաչինը» որպես ԱՊՀ մշակութային մայրաքաղաք սահմանելով՝ որոշվում է նման քաղաքական միավորման բուն էությունը։ Ստեղծագործական խորհուրդների ու իմաստությունների կորուստը և մակաբուծության կեղծ գաղափարների ձեռքբերումը կոշտ կերպով ցուցադրում է տվյալ էության հետագիծը։ Ընտրության իրավունքը պատկանում է բոլորին, ներառյալ. Խորհրդարանին, ԱԳՆ-ին, Հայաստանի Հանրապետության գլխավոր դատախազին։
Նույնիսկ հաշվի առնելով Կակիստոկրատների կառավարության ծայրահեղ բյուրոկրատացումը և ակնհայտ դեգրադացումը, նրանց գործողությունները ապշեցնում են երեսպաշտությամբ ու անհամարժեքությամբ, ցուցադրելով իրականացվող Մերիտոցիդի հանդեպ նրանց անտեղյակությունը:
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի առաջնային աղբյուրների գողությունը, թուրքական մտածելակերպով կրթվելը, Հայոց ցեղասպանության ժխտումը, Արցախում հայկական մշակութային ժառանգության ոչնչացման գործընթացի նկատմամբ անտարբերությունը, Ադրբեջանի կողմից օկուպացված Լաչին քաղաքը ԱՊՀ մշակութային մայրաքաղաք հռչակելը, որն իրականում Արցախի հայերի շրջափակումն ու էթնիկ զտումներն իրականացնելու գլխավոր հանգուցակետն էր, կհանգեցնի նրան, որ նրանք կարող են Դոնմեի հետ համատեղ հռչակել Գյանջան (Գանձակ), Սումգայիթը, Բաքուն (Բաքուրակերտ), Շուշին («որպես Շուշա թուրքերի մշակույթի կենտրոն») ԱՊՀ մշակութային մայրաքաղաքներ, որպես «Հայերի եւ այլ բնիկ ժողովուրդների ցեղասպանության փառքի» քաղաքներ, որպես սկզբունք որդեգրելով՝ «Ցեղասպանությունը՝ որպես «առաջադեմության» քաղաքակրթական ցուցանիշ։
Ինչպես գրել է մեծն Հովհաննես Թումանյանը. «…Ժամանակին կատուն ճոնն էր, շունն էլ գլխին գդակ չուներ»։
Մարտիկ Գասպարյան
Հայաստան պետության (Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության) Նախագահ
Տիգրան Փաշաբեզյան
Հայաստան պետության (Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության) Վարչապետ
Արմեն Տեր-Սարգսյան
Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի (Խորհրդարանի) Նախագահ
14.11.2024 թ․