Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան Կառավարութեան ստեղծումը ընթացել է երկու փուլով:
1-ին փուլում ընդունուել է Հռչակագիր «Արեւմտեան Հայաստանի Կառավարութիւն ստեղծելու գործընթացի մասին« (4 փետրուար 2011 թ.), որտեղ մասնաւորապէս ասուած է. «Արեւմտեան Հայաստանի Հայերու Ազգային Խորհուրդը, արտայայտելով Արեւմտեան Հայաստանի հայոց կամքը ու գիտակցելով իր պատասխանատւութեան խիստ կարեւորութիւնը իր ժողովուրդի հանդէպ, զոր կ’առնչուի անոնց իղձերու իրականացման եւ խեղաթիւրուած արդարութեան վերականգնման գործընթացին, հանդէս կու գայ հրապարակելու հետեւեալ որոշումը՝ Յենուելով միջազգային հետեւեալ հանգամանքներու վրայ.
ա) ՄԱԿ-ի մարդու իրաւանց համընդհանուր սկզբունքներուն
բ) միջազգային իրաւունքի հանրածանօթ չափանիշներուն
գ) Արեւմտեան Հայաստանի հայերու ինքնորոշման իրաւունքի կիրառման անհրաժեշտութեան, որ պահանջուած է Ազգային Խորհուրդի կողմէ 2004 թ. դեկտեմբեր 17-ին
Կը հռչակէ
Աշխարհասփիւռ հայութեան լիիրաւ պետական կառոյցի մը ստեղծումը, այսինքն՝ Արեւմտեան Հայաստանի վտարանդի կառավարութեան կազմութեան սկիզբը»:
2011 թ. ապրիլի 7-ին Արեւմտեան Հայաստանի Ազգային Խորհուրդի Նախագահի հրամանագրով Տիգրան Փաշաբեզեանը նշանակւում է վարչապետ ու ձեռնարկում կառավարութեան ձեւաւորման գործընթաց: Արեւմտեան Հայաստանի կառավարութիւնը սկզբում կոչուել է Արեւմտեան Հայաստանի Վտարանդի Կառավարութիւն, իսկ 2014 թ. օգոստոսի 10-ից այն վերանուանուել է որպէս Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան (Հայաստան) Կառավարութիւն:
Վերոնշեալ Հռչակագիրը հիմուած է երկու ամլ կարեւոր փաստաթղթերի վրայ՝ «Արեւմտեան Հայաստանի հայերի ինքնորոշման իրաւունքի մասին» Հռչակագրի (17 դեկտեմբեր 2004 թ.) եւ «Արեւմտեայ Հայաստանի հայերի իրաւունքների մասին» Հռչակագրի (20 յունուար 2007 թ.):
2004-ին ընդունուած Հռչակագրի 2-րդ յօդուածում նշուած է.
«Արեւմտեան Հայաստանի (Հայրենիք) երաշխաւորը իր ժողովուրդն է՝ այսօր տարագիր, որ իր իշխանութիւնը պիտի կիրառէ ուղղակիօրէն, ինչպէս նաեւ իր ներկայացուցիչներուն միջոցով՝ հիմնուելով Սահմանադրութեան եւ օրէնքներուն վրայ: Յանուն Արեւմտեան Հայաստանի (Հայրենիք) արտայայտուելու իրաւունքը Ազգային Խորհուրդի բացառիկ իրաւունքն է»:
2007-ին ընդունուած Հռչակագրում 3-րդ յօդուածում նշուած է.
«Արեւմտեան Հայաստանի հայերը իրենց իրենց տնօրինելու իրաւունք ունեն: Այս իրաւունքի շնորհիւ նրանք ազատօրէն որոշում են իրենց քաղաքական կարգավիճակը եւ ապահովում իրենց տնտեսական, ընկերային եւ մշակութային զարգացումը»:
Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան Կառավարութեան ձեւաւորման 2-րդ փուլը սկսւում է 2014 թ. յունուարի 18-20-ին, երբ 2013-ի դեկտեմբերի 1-ին աւարտւում են Արեւմտեան Հայաստանի Ազգային Ժողովի (Խորհրդարանի) ընտրութիւնները ըստ` «Արեւմտեան Հայաստանի Ազգային ժողովի (Խորհրդարանի) ձեւաւորման մասին» Հռչակագրի (25 մայիս 2013 թ.):
Պատգամաւորների լիազօրութիւնները հաստատւում են 2014-ի յունուարի 18-ին` առաջին նստաշրջանի ժամանակ, որտեղ Արեւմտեան Հայաստանի Ազգային ժողովի (Խորհրդարանի) Նախագահ է ընտրւում Արմէն Տէր-Սարգսեանը:
2014-ի յունուարի 20-ին Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան Նախագահ է ընտրւում Արմէնակ Աբրահամեանը:
Նոյն օրը` 2014-ի յունուարի 20-ին, ԱՀՀ Նախագահ Արմէնակ Աբրահամեանի առաջարկութեամբ որպէս Արեւմտեան Հայաստանի Կառավարութեան Վարչապետ Տիգրան Փաշաբեզեան թեկնածութիւնը քննարկում ու հաստատում է Խորհրդարանը, որից յետոյ Վարչապետի նշանակումը հրամանագրով հաստատում է ԱՀՀ Նախագահը:
Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան Կառավարութեան ստեղծումը ինքնանպատակ գործողութիւն չէ, այն թելադրուած է Արեւմտեան Հայաստանի հայերի իրաւունքները լաւագուն ձեւով պաշտպանելու ու իրականացնելու հայեցակարգով ու ռազմավարութեամբ:
Հաւատում ենք, որ ներդրուած ահռելի ջանքերն ու գործողութիւնները անպայման ցանկալի արդիւնք են գրանցելու, ուստի Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան Կառավարութեան 6-րդ տարեդարձի կապակցութեամբ սրտանց շնորհաւորում ենք մեր բոլոր գործընկերներին, ընկերներին ու համակիրներին, բոլոր հայրենակիցներին ու մաղթում նոր ուժ ու եռանդ մեր իրաւունքների պաշտպանութեան ու հաստատման գործում:
Տիգրան Փաշաբեզեան
Արեւմտեան Հայաստանի Հանրապետութեան Վարչապետ
04.02.2017 թ.
